Lệ Chi Hận Sử (07)

Sóng gió Hoàng cung

Bắt đầu hiểu điều trong lẽ đục
Nhưng bên vua, vẫn chực vẫn chờ
Năm bà chiều chuộng tôn thờ
Không quên gièm xiểm để chờ hại nhau

Sớm phế bỏ Ngọc Dao, Nhật Lệ
Đã qua thời kềm chế Sát, Ngân
Cố nghe lời lẽ phân trần
Những người chính trực trung thần đã lâu

Nguyễn Trãi đã trình tâu nên tránh
Rượu với trà bên cạnh giai nhân
Những ai liêm chính nên gần
Những câu đẹp dạ dành phần xét suy

Thương nhà vua xuân thì vừa chớm
Mẹ cùng cha đã sớm lìa đời
Trong tay quyền lực cao vời
(580) Mà thâm tình chẳng mấy người không tham

Trong cung cấm tường loan trướng phủ
Mấy bà phi tìm giữ uy quyền
Dựa trên vây cánh bạc tiền
Hoặc lời ngon ngọt than phiền lẩn nhau

Dương Thị Bí tính cao tình ngạo
Gương mặt hoa sắc sảo mặn mà
Tấm thân tương đối đẫy đà
Sớm sanh con trưởng tên là Nghi Dân

Sau vài tháng được phong Hoàng tử
Nên quý phi như mở tấc lòng
Tưởng rằng dưới đất trên không
Chỉ còn có mỗi bông hồng họ Dương

Trong cung cấm ngăn tường bít ngỏ
Nhưng tiếng tai vẫn trổ ra ngoài
Lại thêm quan hoạn thày lay
Quý phi tranh chấp tháng ngày gay go

Nguyễn Thị Anh mắt to môi thắm
Chân mày cong làm đắm lòng vua
Lời ăn tiếng nói đẩy đưa
(600) Nhưng lòng nham hiểm hơn thua không nhường

Cuộc tranh chấp khó lường sau trước
Thân liểu gầy nẩy tược đâm ngang (37)
Thị Anh mưu kế sẵn sàng
Quyết dành cho được ngôi Hoàng tử cao

Vườn Thượng Uyển, hoa đào, hoa lý
Đóa hải đường thùy mị xinh tươi
Thủy tiên, Hàm tiếu vui cười
Muôn hoa ngàn vẻ cánh đài khác nhau

Lê Thị Mai ngọt ngào lời nói
Tính dịu hiền lại giỏi công dung
Mặc ai gây gió bão bùng
Chỉ mong núp bóng đại tùng yên thân

Nhờ cam phận tránh lằn sấm chớp
Tránh cho con khỏi lớp sóng ngầm
Khắc Xương trong cảnh âm thầm (38)
Lớn khôn theo ánh trăng rằm mẹ yêu

Ngô Ngọc Xuân diễm kiều mỹ lệ
Tính nhu mì hiểu thế hiểu thời
Ngô Từ, thân phụ suốt đời (39)
(620) Theo phò Bình Định, không rời nhà Lê

Từng tiến cử theo về Lê Lợi
Bậc anh hùng tài giỏi hơn người
Ức Trai đã thấy cơ trời
Không màng sương gió, không lơi tấc lòng

Thêm tiến cử vào trong thành nội
Để lo điều học hỏi cung nhi
Anh thư Thị Lộ ai bì
Đức tài nắm giữ Lễ Nghi đương triều

Ngô Ngọc Dao mỹ miều không kém
Theo chị vào tô điểm cung phi
Thái Tông thấy được dung nghi
Phải lòng giữ lại chờ khi trăng rằm

Trước chỉ được cho làm cung nữ
Nết dịu dàng, cách cữ Tiệp dư
Trái soan, gương mặt hiền từ
Đem tin tưởng đến, đem thơ thới vào

Xuân vừa chớm, hoa đào đơm nụ
Khóe môi cười quyến rủ niềm yêu
Nhà vua quý mến nâng niu
(640) Sợ sương khuya lạnh, sợ chiều tả tơi

Nguyễn Thị Anh ghen lời ghét ngỏ
Vừa hạ sanh thái tử Bang Cơ
Rắp ranh xây bến xây bờ
Truất ngôi Hoàng tử, phế cờ Nghi Dân

Lợi dụng thế kiêu căng ngạo mạn
Của Bí phi trong ván cờ vua
Nếu không mưa gió thuận mùa
Làm sao có thể được vừa lòng dân

Lại thêm nỗi miệng lằn lưỡi mối
Khiến Thế Tông kết tội Bí phi
Phải rời ngay khỏi kinh kỳ
Trở về dân dã, đoạn lìa Nghi Dân

Vua lại lập một Tân Hoàng tử
Phế Nghi Dân phong xứ Lạng Sơn (40)
Bao nhiêu cay đắng tủi hờn
Trút lên đầu trẻ chưa tròn hai năm

Con đã được phong làm Hoàng tử
Trong cấm cung nắm giữ uy quyền
Từ đây trên bến dưới thuyền
(660) Mua lòng quan nịnh, quyết dìm tôi trung

Thị Anh sợ tấm lòng Nguyễn Trãi
Hiên ngang theo nẻo phải đường ngay
Mặc dầu biết trước nạn tai
Không chùn chân bước, không nài hiểm nguy

Trong cung nội, Lễ Nghi học sĩ
Thấm nhuần sâu đạo lý thánh hiền
Cùng chồng giữ vẹn lời nguyền
Phò vua giúp nước, giữ yên cõi bờ

Dạy cung nữ đường tơ kẽ tóc
Đạo con người trước học sau hành
Công dung ngôn hạnh chỉ rành
Đường đi nước bước ngọn ngành thiệt hơn

Lời trình tấu như sơn như phết
Vua nghe theo lẽ thiệt điều hay
Thị Anh ngậm đắng nuốt cay
Quyết tìm mọi cách chia hai mái đầu

Ngoài triều chánh hợp nhau với Liệt (41)
Trong nội cung thân thiết Tạ Thanh (42)
Bảo toàn trật tự an ninh
(680) Cho vây cho cánh cho mình phồn vinh

Cùng kết mối thâm tình với Huệ (43)
Chuyên lo về văn tự hậu cung
Đôi khi dính với triều trung
Nên không tránh khỏi những xung đột ngầm

Cùng Lương Đăng âm thầm tranh chấp
Với Ức Trai về tập nhạc công
Một bên truyền thống tổ tông
Một bên theo hướng xuôi dòng nhà Minh

Nhóm Nguyễn Trãi tấu trình Thánh Thượng
Nên noi theo đường hướng vua cha
Bảo toàn truyền thống nước nhà
Cho dân hăng hái chan hòa niềm tin

Hơn thế nữa tiến trình thấy rỏ
Cố Thượng hoàng đã tỏ đục trong
Chỉ dùng Lương đống nội cung
Không cho tham dự triều trung bao giờ

Lời tâm huyết chơ vơ bến lạ
Không buồn nghe để dạ đâu đâu
Nhà vua đã chọn nhịp cầu
(700) Chọn người cởi ngựa theo hầu từ xưa (44)

Nguyễn Gia Linh



(37) có thai, theo Hồ Xuân Hương : Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc
Phận liễu sao đà nẩy nét ngang
(38) Khắc Xương là con của bà phi Lê thị Mai
(39) Ngô Từ là cha của Ngô Ngọc Xuân và Ngô thị Bính tự Ngọc Dao, đã tiến cữ Nguyễn Trãi cho Lê Lợi và Nguyễn thị Lộ làm Lễ Nghi học sĩ dưới triều Lê Thái Tông, có họ với Ngô Quyền
(40) Nghi Dân bị truất ngôi Hoàng Tử và được phong làm Lạng Sơn vương
(41) Nhiếp chính Lê Liệt thay thế Lê Sát, Lê Ngân đã bị giết
(42)Tạ Thanh lo về an ninh nội cung, lảnh đạo nhóm hoạn quan gồm Nguyễn Thúc Huệ lo về văn tự, Lương Đăng lo về Lễ nhạc
(43) Nguyễn Thúc Huệ
(44) Chọn hoạn quan chơi cởi ngựa cùng vua hồi nhỏ