Tác giả: Đặng Hoàng Vũ
HỌC LUẬT THỜI 4.0
Cái thời của 0.4 khi công nghệ chưa có, văn bản luật in trên giấy là kênh gần như duy nhất, nếu không thuộc luật thì chả lẽ phải vác cả vali văn bản đi làm việc. NHỚ LUẬT là một yêu cầu bắt buộc của mọi sinh viên Luật, thậm chí Luật Hôn nhân và Gia đình có 110 điều thuộc làu làu mà thi vẫn bị trượt do lúc vấn đáp Thầy yêu cầu đọc … LỜI NÓI ĐẦU.
Nhưng thời nay là thời của 4.0, internet và thiết bị di động thịnh hành, chưa đầy 5 phút người ta có thể tra được cả nghìn văn bản luật mới nhất, kể cả những văn bản vừa ban hành ngày hôm qua. NHỚ LUẬT sẽ bị BÁNH RĂNG LỊCH SỬ nghiền nát trong nay mai, TRA LUẬT mới là phương pháp hữu dụng trong học Luật. Thậm chí CÀNG KHÔNG NHỚ LUẬT THÌ CÀNG TỐT, đặc tính của pháp luật là thường xuyên thay đổi cho phù hợp với thực tiễn mới, SÁNG ĐÚNG – CHIỀU SAI – TỐI LAI RAI – SÁNG MAI LẠI ĐÚNG, càng nhớ luật thì lại càng chủ quan rồi không chịu tra cứu, áp dụng toàn luật hết hiệu lực.
Một văn bản quy định cho nhiều đối tượng – Một đối tượng do nhiều văn bản quy định, điểm giao nhau giữa chúng chính là đáp án. Nhưng nhiều văn bản là bao nhiêu văn bản, ai tra đúng và đủ nhất thì người đó thắng. Marx đưa ra một thuộc tính của vật chất là thuộc tính PHẢN ÁNH, đối tượng tác động vào đâu thì nơi đó sẽ phản ánh ngược trở lại, trong sự phản ánh đó chắc chắn là có quy định của pháp luật. Tác động vào đất đai thì sẽ có pháp luật đất đai, tác động vào người lao động thì chắc chắn có quy định về bảo hiểm, tác động đến tài chính thì phải có quy định của thuế khóa, tác động vào ngành nào thì sẽ có thông tư của ngành đó, tác động vào địa phương nào thì sẽ có nghị quyết hoặc quyết định của địa phương đó, tác động vào thời gian nào thì sẽ có quy định của thời gian đó, … Tìm được bao nhiêu tác động thì sẽ lần mò được bấy nhiêu quy định của pháp luật.
Mỗi một đối tượng sẽ chịu sự chi phối của 2 quy luật chính: Quy luật duy vật lịch sử, các đối tượng nằm ở bấy nhiêu đoạn thời gian thì sẽ có bấy nhiêu văn bản, bấy nhiêu quy định; Quy luật duy vật biện chứng, các đối tượng có bao nhiêu quan hệ, bao nhiêu tác động thì sẽ có bấy nhiêu văn bản, bấy nhiêu quy định. Ai lần mò được đầy đủ thì người đó thắng, đôi lúc có những văn bản mang tính chứng cứ độc quyền mà chỉ có người này có mà người kia không có, ĐÓ LÀ CÁCH NGƯỜI TA VẬN DỤNG DUY VẬT BIỆN CHỨNG. Ngược lại, cũng có những lúc cho chứng cứ xuất hiện đúng lúc cũng là một nghệ thuật, sơ thẩm không chịu trưng ra, sau sơ thẩm thì mới đi tìm chứng cứ, tòa án có chốt chứng cứ lúc sơ thẩm cũng đành chịu, ĐÓ LÀ CÁCH NGƯỜI TA VẬN DỤNG DUY VẬT LỊCH SỬ.
Thời đại 4.0, học luật như học vẽ, anh phát hiện ra bao nhiêu màu sắc thì sẽ tìm được bấy nhiêu quy định, các quy định có thể tra cứu như trở bàn tay trên internet, nhưng phát hiện ra quy định nào để cần tra mới là TUYỆT CHIÊU. Học vẽ có những lúc không thể phát hiện ra đúng màu, bên ngoài là màu xanh nhưng bên trong là hàng chục, thậm chí là hàng trăm cọ vẽ trắng đen vàng tía khác nhau. Học luật cũng như thế, nhìn thấy được là biểu hiện của quan hệ đó, nhưng để có quan hệ đó thì đã bị ràng buộc bởi hàng chục, thậm chí hàng trăm các quan hệ khác bị cuộn vào bên trong, không thể nhìn thấy, nếu có nhìn thấy thì cũng khó tìm MỐI để gỡ nó ra, như những lớp băng keo bị quấn vào trong. Ai gỡ được MỐI, người đó tìm được quy định và họ sẽ chiến thắng.
Thời đại 4.0 thì người viết sách luật cũng sẽ không viết theo cách cũ được. Cách cũ là nêu lên các quy định chung, các nguyên tắc áp dụng luật, các tình huống thực tiễn làm khuôn mẫu và sau đó thì đính kèm một đống các văn bản từ trên xuống dưới. Cách mới phải là tiếp cận theo hướng SÁCH TỪ ĐIỂN để tiết kiệm thời gian tra cứu cho người tìm luật. Mỗi một quy định luật phải ôm được các quy định của các loại nghị định, các loại thông tư, các loại quy định riêng của địa phương một cách tương thích đến chi tiết nhất. Nếu ai đó viết sách luật mà không tiếp cận được cách mới này thì internet sẽ CƯỚP HẾT VIỆC LÀM của những người viết sách luật. Ngược lại, những ai sớm tiếp cận với phương pháp này thì sẽ kiểm soát được big data, họ sẽ tung nó lên internet và cập nhật thường xuyên để thu phí.
Tóm lại, thời của 4.0 NHỚ LUẬT KHÔNG BẰNG QUÊN LUẬT, người thắng cuộc là người NHÌN ĐƯỢC BAO NHIÊU LỚP ĐẦU MỐI, chứ không còn là người nhớ được bao nhiêu điều luật.
Đây là một quan điểm cá nhân trong phương pháp tiếp cận về luật, không phải là chân lý để tranh luận và cũng không bắt buộc ai phải áp dụng nó.
Đặng Hoàng Vũ (18/9/2018)
Cái thời của 0.4 khi công nghệ chưa có, văn bản luật in trên giấy là kênh gần như duy nhất, nếu không thuộc luật thì chả lẽ phải vác cả vali văn bản đi làm việc. NHỚ LUẬT là một yêu cầu bắt buộc của mọi sinh viên Luật, thậm chí Luật Hôn nhân và Gia đình có 110 điều thuộc làu làu mà thi vẫn bị trượt do lúc vấn đáp Thầy yêu cầu đọc … LỜI NÓI ĐẦU.
Nhưng thời nay là thời của 4.0, internet và thiết bị di động thịnh hành, chưa đầy 5 phút người ta có thể tra được cả nghìn văn bản luật mới nhất, kể cả những văn bản vừa ban hành ngày hôm qua. NHỚ LUẬT sẽ bị BÁNH RĂNG LỊCH SỬ nghiền nát trong nay mai, TRA LUẬT mới là phương pháp hữu dụng trong học Luật. Thậm chí CÀNG KHÔNG NHỚ LUẬT THÌ CÀNG TỐT, đặc tính của pháp luật là thường xuyên thay đổi cho phù hợp với thực tiễn mới, SÁNG ĐÚNG – CHIỀU SAI – TỐI LAI RAI – SÁNG MAI LẠI ĐÚNG, càng nhớ luật thì lại càng chủ quan rồi không chịu tra cứu, áp dụng toàn luật hết hiệu lực.
Một văn bản quy định cho nhiều đối tượng – Một đối tượng do nhiều văn bản quy định, điểm giao nhau giữa chúng chính là đáp án. Nhưng nhiều văn bản là bao nhiêu văn bản, ai tra đúng và đủ nhất thì người đó thắng. Marx đưa ra một thuộc tính của vật chất là thuộc tính PHẢN ÁNH, đối tượng tác động vào đâu thì nơi đó sẽ phản ánh ngược trở lại, trong sự phản ánh đó chắc chắn là có quy định của pháp luật. Tác động vào đất đai thì sẽ có pháp luật đất đai, tác động vào người lao động thì chắc chắn có quy định về bảo hiểm, tác động đến tài chính thì phải có quy định của thuế khóa, tác động vào ngành nào thì sẽ có thông tư của ngành đó, tác động vào địa phương nào thì sẽ có nghị quyết hoặc quyết định của địa phương đó, tác động vào thời gian nào thì sẽ có quy định của thời gian đó, … Tìm được bao nhiêu tác động thì sẽ lần mò được bấy nhiêu quy định của pháp luật.
Mỗi một đối tượng sẽ chịu sự chi phối của 2 quy luật chính: Quy luật duy vật lịch sử, các đối tượng nằm ở bấy nhiêu đoạn thời gian thì sẽ có bấy nhiêu văn bản, bấy nhiêu quy định; Quy luật duy vật biện chứng, các đối tượng có bao nhiêu quan hệ, bao nhiêu tác động thì sẽ có bấy nhiêu văn bản, bấy nhiêu quy định. Ai lần mò được đầy đủ thì người đó thắng, đôi lúc có những văn bản mang tính chứng cứ độc quyền mà chỉ có người này có mà người kia không có, ĐÓ LÀ CÁCH NGƯỜI TA VẬN DỤNG DUY VẬT BIỆN CHỨNG. Ngược lại, cũng có những lúc cho chứng cứ xuất hiện đúng lúc cũng là một nghệ thuật, sơ thẩm không chịu trưng ra, sau sơ thẩm thì mới đi tìm chứng cứ, tòa án có chốt chứng cứ lúc sơ thẩm cũng đành chịu, ĐÓ LÀ CÁCH NGƯỜI TA VẬN DỤNG DUY VẬT LỊCH SỬ.
Thời đại 4.0, học luật như học vẽ, anh phát hiện ra bao nhiêu màu sắc thì sẽ tìm được bấy nhiêu quy định, các quy định có thể tra cứu như trở bàn tay trên internet, nhưng phát hiện ra quy định nào để cần tra mới là TUYỆT CHIÊU. Học vẽ có những lúc không thể phát hiện ra đúng màu, bên ngoài là màu xanh nhưng bên trong là hàng chục, thậm chí là hàng trăm cọ vẽ trắng đen vàng tía khác nhau. Học luật cũng như thế, nhìn thấy được là biểu hiện của quan hệ đó, nhưng để có quan hệ đó thì đã bị ràng buộc bởi hàng chục, thậm chí hàng trăm các quan hệ khác bị cuộn vào bên trong, không thể nhìn thấy, nếu có nhìn thấy thì cũng khó tìm MỐI để gỡ nó ra, như những lớp băng keo bị quấn vào trong. Ai gỡ được MỐI, người đó tìm được quy định và họ sẽ chiến thắng.
Thời đại 4.0 thì người viết sách luật cũng sẽ không viết theo cách cũ được. Cách cũ là nêu lên các quy định chung, các nguyên tắc áp dụng luật, các tình huống thực tiễn làm khuôn mẫu và sau đó thì đính kèm một đống các văn bản từ trên xuống dưới. Cách mới phải là tiếp cận theo hướng SÁCH TỪ ĐIỂN để tiết kiệm thời gian tra cứu cho người tìm luật. Mỗi một quy định luật phải ôm được các quy định của các loại nghị định, các loại thông tư, các loại quy định riêng của địa phương một cách tương thích đến chi tiết nhất. Nếu ai đó viết sách luật mà không tiếp cận được cách mới này thì internet sẽ CƯỚP HẾT VIỆC LÀM của những người viết sách luật. Ngược lại, những ai sớm tiếp cận với phương pháp này thì sẽ kiểm soát được big data, họ sẽ tung nó lên internet và cập nhật thường xuyên để thu phí.
Tóm lại, thời của 4.0 NHỚ LUẬT KHÔNG BẰNG QUÊN LUẬT, người thắng cuộc là người NHÌN ĐƯỢC BAO NHIÊU LỚP ĐẦU MỐI, chứ không còn là người nhớ được bao nhiêu điều luật.
Đây là một quan điểm cá nhân trong phương pháp tiếp cận về luật, không phải là chân lý để tranh luận và cũng không bắt buộc ai phải áp dụng nó.
Đặng Hoàng Vũ (18/9/2018)