Bắc Hành Tạp Lục Bài 9

Nam Quan đạo trung

Ngọc thư phủng há ngũ vân đoan
Vạn lý đan xa độ Hán quan
Nhất lộ giai lai duy bạch phát
Nhị tuần sở kiến đãn thanh san
Quân ân tự hải hào vô báo
Xuân vũ như cao cốt tự hàn
Vượng đạo đãng bình hưu vấn tấn
Minh Giang bắc thướng thị Trường An

Nguyễn Du

Dịch Nghĩa
Chiếu của nhà vua từ tầng mây năm sắc ban xuống (1)
Trên đường muôn dặm, chiếc xe lẻ loi vượt Hán quan. (2)
Suốt dọc đường cùng ta chỉ có mái tóc bạc
Cả hai mươi ngày chỉ thấy một màu núi xanh
Ơn vua như biển chưa mảy may báo đáp
Mưa xuân như mỡ lạnh buốt xương
Đường cái quan rộng rãi bằng phẳng, thôi hỏi thăm chi nữa
Theo dòng Minh Giang (3) lên hướng bắc, ấy là Trường An (4)
---------------------------------------
(1)Ngọc thư : Sắc chiếu nhà vua. Ngũ vân đoan: mây năm sắc. Ý nói lệnh đi sứ.
(2) Hán quan : Cửa ải trên đường sang Trung quốc. Tức trấn Nam Quan
(3) Minh Giang : Tên con sông phát nguyên từ núi Phân Mao, tỉnh Quảng Đông. Sông chia làm hai ngả bắc nam. Ngả nam chia ranh giới Việt Nam và Trung Hoa.
(4) Trường An: tức Yên Kinh (Bắc Kinh). Trường An chỉ là tiếng nói kinh đô nói chung.

Dịch Thơ
Trên đường Nam Quan

Tầng mây năm sắc chiếu vua ban
Muôn dặm xe đơn vượt Hán quan
Một mạch đường dài trơ tóc bạc
Hai mươi ngày mỏi rặt non xanh
Mưa xuân như mỡ, xương thêm buốt
Ơn nước bằng trời, nợ nặng mang
Rộng phẳng đường vua thôi thắc mắc
Minh Giang lên bắc ấy Trường An

Bản dịch: Quách Tấn