Ca Dao [a]

Ai đi bờ đắp một mình
Phất phơ chiếc áo giống hình phu quân

Ai đi đâu đấy hỡi ai
Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm

Ai đi muôn dặm non sông
Để ai chứa chất sầu đong vời đầy

Ai đi sục sịch ngoài hàng dưa
Phải chăng chú thợ mộc với cái cưa cái bào
Ai đi sục sịch ngoài hàng rào
Phải chăng chú thợ mộc với cái bào cái cưa

Ai kêu là rạch, em gọi là sông
Phù sa theo nước chảy mênh mông
Sông ơi, thấm mát đời con gái
Chẳng muốn lià sông, chẳng muốn lấy chồng

Ai làm cho bướm lìa hoa
Cho chim xanh nỡ bay qua vườn hồng

Ai ơi chí ở cho bền
Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai
Dù ai nói Đông nói Tây,
Ta đây vẫn vững như cây giữa rừng

Ai ơi chớ vội cười nhau
Cây nào mà chẳng có sâu chạm cành

Ai ơi ừng bỏ ruộng hoang
Bao nhiêu tấc ất tấc vàng bấy nhiêu

Ai về có nhớ ta chăng
Ta về ta nhớ hàm răng mình cười

Anh đi ba bữa anh về
Rừng sâu nước độc anh đừng ở lâu

Anh em bốn bể là nhà
Người dưng khác họ vẫn là anh em

Anh ơi đi lính cho Tây
Con dại cả bầy bỏ lại ai nuôi

Anh ơi uống rượu thì say,
Bỏ ruộng ai cày, bỏ giống ai gieo

Anh tỷ như phận anh
Chẳng thà ở lều tranh
Như thầy Tăng, thầy Lộ
Cũng không ham mộ,
Như Vương Khải, Thạch Sùng
Đạo người giữ vẹn, bần cùng sá chi

Anh về bán ruộng cây da
Bán cặp trâu già, mới cưới đặng em.

Anh về đếm hết sao trời
Em đây kết tóc ở đời với anh

Ăn lắm thì hết miếng ngon
Nói lắm thì hết lời khôn hóa rồ

Ăn đong cho đáng ăn đong
Lấy chồng cho đáng hình dong con người

Ai cũng tưởng bậu hiền
Cắn cơm không bể, cắn tiền bể hai

Ai buồn ai khóc thiết tha
Tui vui tui cũng chan hoà giọt châu

Ai đem con sáo sang sông
Để cho con sáo sổ lồng bay cao

Ai đi đường ấy hỡi ai
Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm
Tìm em như thể tìm chim
Chim bay biển Bắc, đi tìm biển Đông

Ai làm Nam Bắc phân kỳ
Cho hai giòng lệ đầm đìa nhớ thương

Ai mà nói dối cùng ai
Thì trời giáng hạ cây khoai giữa đồng
Ai mà nói dối cùng chồng
Thì trời giáng hạ cây hồng bờ ao

Ai nhứt thì tôi đứng nhì
Ai mà hơn nữa tôi thì thứ ba

Ai ơi chơi lấy kẻo già
Măng mọc có lứa người ta có thì
Chơi xuân kẻo hết xuân đi
Cái già sòng sọc nó thì theo sau

Ai ơi chớ nghĩ mình hèn
Nước kia dù đục lóng phèn cũng trong

Ai ơi chớ vội cười nhau
Cười người hôm trước hôm sau người cười

Ai ơi đã quyết thì hành
Đã đốn thì vác cả cành lẫn cây

Ai ơi đã quyết thì hành
Đã đan thì lặn, tròn vành mới thôi

Ai ơi đừng lấy học trò
Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm
Hay nằm thời có võng đào
Dài lưng thời có áo chào nhà vua
Hay ăn thời có gạo kho
Việc gì mà chẳng ăn no lại nằm

Ai ơi đừng lấy pháo binh
Nửa đêm nó bắn rung rinh cái giường

Ai ơi ở chí cho bền
Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai

Ai phụ tôi có đất trời chứng giám
Phận tôi nghèo, tôi không dám phụ ai
Tưởng giếng sâu tôi nối sợi dây dài
Ai dè giếng cạn, tiếc hoài sợi dây

Ai về ai ở mặc ai
Áo dà ở lại, đến mai hãy về

Ai về Bình Định mà coi
Đàn bà cũng biết múa roi, đi quờn

Ai về em gởi bức thơ
Hỏi người bạn cũ bây giờ nơi nao
Non kia ai đắp mà cao
Sông kia, biển nọ ai đào mà sâu

Anh buồn có chỗ thở than
Em buồn như ngọn nhang tàn thắp khuya

Anh đánh thì em chịu đòn
Tánh em hoa nguyệt mười con chẳng chưà

Anh đã có vợ hay chưả
Mà anh ăn nói gió đưa ngọt ngào
Mẹ già anh ở nơi nao
Để em tìm vào hầu hạ thay anh

Anh đâu phải mê bông quế mà bỏ phế cái bông lài
Quế thơm ban ngày, lài ngát ban đêm

Anh đi đường ấy xa xa
Để em ôm bóng trăng tà năm canh
Nước non một gánh chung tình
Nhớ ai ai có nhớ mình hay chăng

Anh đi em một ngó chừng
Ngó sông sông rộng, ngó rừng rừng sâu

Anh đi em một ngó chừng
Ngó trăng trăng lặn, ngó rừng rừng sâu

Anh đi, em ở lại nhà
Hai vai gánh vác mẹ già, con thơ
Lầm than bao quản muối dưa
Anh đi, anh liệu chen đua với đời

Anh đi kiệu lộng ba bông
Bỏ em cấy lúa đồng không một mình

Anh gặp em hồi đứng bóng đang trưa
Trách trời sao vội tối, anh chưa phân cạn lời

Anh Hai, anh tính đi "mô" ?
Tôi đi chợ Tết, mua khô cá thiều

Anh hít cái bông bưởi, anh còn hửi cái bông cam
Anh thích nấm tràm, anh lại ham nấm mối

Anh lấy được em bỏ công ao ước
Em lấy được anh thoả dạ ước ao

Anh mau thức dậy học bài
Mong cho anh sớm thành tài
Trước làm đẹp mặt nở mày mẹ cha
Sau là không phụ tình ta bao ngày

Anh này rõ khéo làm ăn
Đi cày chẳng biết, chít khăn mượn người

Anh nói với em nhiều tiếng thâm trầm
Nằm đêm nghĩ lại nát bằm lá gan

Anh ơi anh ở lại nhà
Thôi đừng vui thú nguyệt hoa chơi bời
Còn tiền kẻ rước, người mời
Hết tiền, chẳng thấy một người nào ưa

Anh ơi em chẳng lấy đâu
Anh đừng cạo mặt, nhổ râu tốn tiền

Anh ơi nơm cá xong chưa
Xuồng em neo đợi chờ trưa anh về

Anh say rượu ngày mai sẽ tỉnh
Kẻ say tình, mãi không tỉnh đâu em

Anh thương em, thương quấn thương quít
Anh bồng ra gốc mít, anh bồng khít gốc chanh
Anh bồng quanh đám sậy, anh bồng bậy vô mui
Anh bồng lui sau lái, anh bồng ngoáy trước mũi

Anh thương em trầu hết lá lươn
Cau hết nửa vườn, cha với mẹ nào hay
Dầu mà cha mẹ có hay
Nhứt đánh nhì đày, hai lẽ mà thôi
Gươm vàng để đó em ôi
Chết thì chịu chết, lià đôi anh không lià

Anh về đô thị hôm nao
Gió lay cây choại, lệ trào mi em

Anh về em chẳng dám đưa
Hai hàng nước mắt như mưa tháng mười

Anh về làm rể ăn cơm với cá
Em về làm dâu ăn rau má với rạm đồng

Anh với em mà tựa vai kề
Nay dù em có lạc Sở sang Tề
Thì em cũng nên gởi thơ về 1 lá đặng cho anh hay

Áo anh đứt chỉ đường tà
Vợ anh chưa có, mẹ già chưa khâu

Ăn được, ngủ được là tiên
Không ăn không ngủ, mất tiền thêm lo

Ăn sao cho được mà mời
Thương sao cho được vợ người mà thương

Ăn cây sung ngồi gốc cây sung
Lấy anh thì lấy, nằm chung không nằm

Ăn tàn ăn mạt, ăn nát cửa nhà
Con gà nuốt trộng, cá bống nuốt tươi

Ăn trái nhớ kẻ trồng cây
Uống nước nhớ người đào giếng

Ầu ơ... Anh về bán đất cây da
Để khuya em đắp gió Tây lạnh lùng

Ầu ơ... Bồng bống bông bông
Lớn lên con phải cố học hành
Học là học đạo làm người
Con đừng lêu lổng kẻ cười người chê

Ầu ơ... Cháu ơi cháu ngủ cho lâu
Mẹ cháu đi cấy đồng sâu chưa về
Chừng về bắt được con cá trê
Tròng cổ mang về bà cháu mình ăn

Ầu ơ... Chim quyên lẻ bạn, than thở một mình
Bây giờ mình lẻ bạn (ơ) 1 mình, mình thở than

Ầu ơ... Em tôi khát sữa bú tay
Ai cho bú thép ngày rày mang ơn

Ầu ơ... Gió đưa gió đẩy về rẫy ăn còng
Về sông ăn cá về đồng ăn cua

Ầu ơ... Má ơi đừng đánh con đau
Để con hát bội làm đào má coi

Ầu ơ... Mẹ ơi đừng đánh con đau
Để con bắt cá hái rau mẹ dùng
Bắt cá, cá lội trên đàng
Hái rau rau héo, hỏi sao mẹ dùng hả con?...

Ầu ơ... Mười hai giờ kiểng đổ nhà thờ
Sao anh không học đặng nhờ tấm thân?

Ầu ơ... Quạ kêu nam đáo nữ phòng
Người dưng khác họ đem lòng nhớ thương
Liệu bề đát được thì đương
Đừng gầy rồi bỏ thói thường cười chê

Ầu ơ... Ví dầu cá bống đánh đu
Tôm càng hát bội, cá thu cầm chầu

Ầu ơ... Ví dầu cá lóc nấu canh
Bỏ tiêu cho ngọt, bỏ hành cho thơm

Ầu ơ... Ví dầu tình bậu muốn thôi
Bậu gieo tiếng dữ cho rồi bậu ra
Bậu ra bậu lấy ông câu
Bậu câu cá bống chặt đầu kho tiêu
Kho tiêu kho ớt kho hành
Kho ba lượng thịt để dành mẹ ăn

Ầu ơ... Ví dầu ví dẫu ví dâu
Ví qua ví lại ví trâu vô chuồng