Bóng Đè Cô Đầu ()

Bóng người ta nghĩ bóng ta
Bóng ta, ta nghĩ hóa ra bóng người
Tỉnh tinh rồi mới nực cười
Giấc hồ ai khéo vẽ vời cho nên ?
Cô đào Sen là người Thi Liễu
Cớ làm sao ỏng ẹo với làng nho ?
Bóng đâu mà bóng đè cô
Bỗng thấy sự nhỏ to thêm thắc mắc
Cố hữu diệc vi thân ngoại vật
Khán lai đô thị mộng trung nhân (1)
Sực tỉnh ra nào biết chuyện xa gần
Còn văng vẳng tiếng đàn lần tiếng trống
Quân bất kiến Thiên thai động khẩu cần tương tống(2)
Dẫu bóng ta, ta bóng có làm sao
Thực người hay giấc chiêm bao ?

(*) Theo các cụ già địa phương cho biết, thì một hôm Dương khuê đến chơi với nhà thơ, và nhà thơ lại mời đến chơi nhà anh rể tên là Nguyễn Chính . Nhân đó ông Chính cho gọi cô Đào Sen đến hát, mãn tiệc hát, cô Sen xuống ngủ ở nhà dưới và bị người nhà chọc ghẹo . Cô Sen kêu lên, nhà thơ nghe tiếng, liền hỏi cô Sen thì anh kép chống chế là cô ấy bị bóng đè . Nhà thơ biết ý, bèn làm đùa bài hát này và bảo cô Sen lên hát ngay bấy giờ .

(1) Hai câu này đại ý : ở đời phàm những cái gì ta có đều là vật ngoại thân cả, và ngẫm lại người đời đều ở trong giấc mộng cả .

(2) Câu này dẫn điển Lưu Thần Nguyễn Triệu vào núi Thiên thai hát thuốc, gặp và lấy tiên . Ở với nhau được sáu tháng, hai chàng nhớ nhà đòi về, hai nàng tiên ân cần tiễn ra cửa động