Tác giả: Việt Dương Nhân
Bên song ngắm cảnh trời mây
Nhìn bao lá rụng nghe cay đắng lòng.
Thương Mai số kiếp long đong
Vì sao dẳm mãi gai chông đoạn trường.
Một đời trải lắm gió sương
Lênh đênh bốn biển, mười phương nổi chìm
Lạc loài như một cánh chim,
Bay trong đêm vắng, lặng im giữa trời.
Nhớ về một thuở xa xôi
Chăn êm, nệm ấm tuyệt vời như mơ.
Vừa lên sáu tuổi, bơ vơ
Mất cha, xa mẹ tuổi thơ đâu còn.
Đói cơm, áo rách, thân mòn
Khác chi những đứa trẻ con ăn mày
Tủi thân, buồn khổ đêm ngày
Khóc trong thầm lặng, buồn ngoài sân khuya.
Cao xanh tạo cảnh xa lìa
Mẹ đi bước nữa, ai chia cắt lòng
Thân Mai đày đọa chất chồng
Nương nhờ cô, chú chẳng lòng xót thương
Trôi đến dì, cậu tha phương
Lời cay, tiếng đắng, sớm sương, nắng chiều
Bé thơ làm việc quá nhiều
Gánh gồng nặng nhọc, trăm điều xót xa
Roi đòn, ngắt nhéo chẳng tha
Mắng nhiếc, đánh đập, rầy la tối ngày
Ngàn lời nặng nhẹ đắng cay
Nửa đêm ly thoát, vọng hoài quới nhân.
Tuổi thơ nào biết đo phân
Màn trời, chiếu đất, tựa thân Miểu, Đinh.
Tâm hồn đau khổ vạn nghìn
Cầu mong gặp được người hiền nhờ nương
Vì đâu lắm cảnh tang thương
Xác gầy, thân ốm gió sương dập nhồi
Trên cao vẫn có ông trời
Gởi người nhân đức, đổi đời bé Mai
Vừa qua giáp tuổi mười hai
Đời Mai được đổi, được thay tình người
Từ đó, Mai có nụ cười
Sống trong êm ấm tình người vị tha
Thương yêu dạy dỗ đậm đà
Tình như biển rộng bao la ngút ngàn
Tủi buồn sầu khổ dần tan
Hết rồi đoản khúc bạc phần bé Mai
Thời gian trôi chảy như bay
Bao năm cuộc sống nhiều may, ít buồn
Nước trong suối chảy từ nguồn
Tròn trăng tuổi mộng, má hồng mắt xanh
Tâm hồn như thể yến-oanh
Xuân đào hé nụ đầy cành xinh xinh
Bỗng đâu gặp cảnh trái tình
Anh nuôi say đắm, ngắm nhìn em nuôi.
Thôi rồi trời sụp tối thui
Yến-oanh im lặng, ngậm ngùi thở than !
Đời Mai định số sẵn dành
Lạc loài bạc mệnh như cành hoa khô
Tâm hồn khờ dại ngây ngô
Về đâu rừng thẳm bơ vơ một mình ?
Mẹ ơi ! Mẹ hỡi ! Thâm tình !
Xa mười năm lẻ ; tử, sinh thế nào ?
Gặp mẹ cùng sống chung nhau
Bán buôn tần tảo đổi trao qua ngày
Bao nhiêu vốn liếng không xài
Gom góp tặng mẹ, mua chòi mái tranh
Che mưa núp nắng qua canh
Ra tay giúp mẹ đời thanh đạm rồi
Tưởng đâu êm ả một đời
Mẹ, con không hạp, nhiều lời chẳng hay !
Biết bao là sự đắng cay
Đi trong đêm vắng, ai hay cho nào !
*
Thời gian trôi chảy khá lâu
Nghe tin mẹ bệnh lo âu trở về.
Cảnh nghèo khổ, Mai không hề
Về chăm sóc mẹ, trọn bề thảo con.
*
Tuổi vừa mười sáu trăng tròn
Tình yêu đã thắm dấu son hẹn thề
Thuở xưa chung xóm cận kề
Sách đèn chung học, chẳng hề ngại nghi.
Nay thấy Mai nghèo khinh khi,
Anh đi mất dạng, chẳng chi một lời
Bây giờ Mai mới thấy đời
Giấc mơ anh mộng lấy người giàu sang.
Ngờ đâu Mai sống lang bang
Mái tranh vách lá, cửa ngang chẳng gài
Thẩn thờ nhớ lại lời ai
Hôm nào người đã xin nài tình Mai.
Giờ đây cuộc sống đổi thay
Tình yêu bị phụ bởi Mai nghèo nàn
Một bài học, quá phũ phàng
Tim tan, óc nát, trăm ngàn nghĩ suy
Tín qua, tín lại, tín đi :
Làm sao có bạc, người khi không còn
Hận tình vì bởi không tiền
Chát chua đau khổ triền miên đeo hoài
Mắt nhìn ; sau, trước, trong, ngoài,
Lủ ong, đàn bướm là loài mê hoa
Soi gương ngắm bóng cười xà :
Sắc này đâu kém những hoa trong vườn.
Nghĩ mình như đóa hoa rừng
Hương thơm chỉ có chút chừng mà thôi
Biển đời gió cuốn hoa trôi,
Nhặt lên buôn bán nấng nuôi thân gầy !
Trải qua bao tháng năm dài
Muốn yên mà chẳng được ngày nào đâu
Thân bọt bèo, lắm bể dâu
Bước đi tìm việc, từ lâu mong cầu
Ở đợ, làm mướn mặc dầu !
Bởi thân dốt nát, con hầu cũng xong
Ngày qua ngày, Mai đợi mong
Một hôm gõ cửa, nhà trong còn đèn
Gặp ngay một mụ ỏn èn
Nhận Mai làm việc, Mai bèn sợ lo :
‘’Việc này trời đã trao cho
Như được may mắn, lắng lo làm gì
Đói nghèo mặt nám môi chì
Bây giờ có việc làm gì phải lo
Phó giao định mệnh đặt cho,
Nếu không, sẽ đói nằm co ngoài đường’’.
Rủi, may ai biết đâu lường ?
Cuối đầu nhận việc, lảnh lương qua ngày
Rừng đời biết phải nhờ ai ?
Chỉ mong được ở nơi này bình yên.
*
Một chiều, Mai nghe tiếng chuông
Bèn ra mở cửa gặp khuôn mặt mừng :
‘’Chào cô ! Cô đẹp quá chừng !
Tôi nghe bà chủ vẫn từng khen cô
Cô tên Mai, phải không cô ?’’
Rằng :‘’dạ, xin mời ông vô trong nhà’’
‘’Cô Mai đây, mới thiệt là...
Rằng :‘’Dạ, tôi giúp việc nhà này đây
Xin ông vô, không bà rầy
Vì tôi, ở trong nhà này bấy lâu’’
‘’Cô đừng sợ, không sao đâu
Tên cô tôi đã nghe lâu lắm rồi’’
‘’Dạ, dạ xin mời ông ngồi
Bà chủ sẽ xuống tiếp lời cùng ông
Đừng để bà chủ đợi trông
Nếu không tôi khó tránh vòng rầy la’’.
''Có phải đúng cô thật là...
Cháu yêu bà chủ, đóa hoa nuột nà’’
Mai tự hỏi :‘’Sao vậy cà ?
Chắc là họa sắp xẩy ra nữa rồi !’’
Lòng Mai lo lắng bồi hồi
Bão giông sao mãi phủ đời của Mai
‘’Vái trời đừng có đổi thay
Họa đến, thì chẳng còn ai giúp mình !’’
*
Thương thay hoa dại cấm bình !
Nụ xuân vừa hé mặc tình bướm ong
Đêm ngày tủi hổ chất chồng
Làm sao thoát khỏi cái vòng đắng cay?
Nghĩ về mẹ, thật thương thay !
Cảnh nghèo, tình phụ, tim xoay nát lòng
Hiếu, tình đôi nẻo tương song,
Mai không lo sợ phập phồng nữa đâu.
Mặc cho dời đổi bể dâu
Trên bờ vực thẳm cạn sâu ai ngờ
Đêm đêm son phấn đợi chờ
Bướm lơi, ong lã lững lờ vờn hoa.
Tuổi xuân hương sắc đậm đà,
Đổi đời, còn biết đâu là thấp cao
Bây giờ phải liệu làm sao :
Tiền rừng, bạc biển, bướm trao, ong chuyền.
Mai giờ nghĩ đến trước tiên :
Ngọc ngà, châu báu ? Có tiền mới yên.
Mai làm ong ngả, bướm nghiêng,
Tròn chữ hiếu, trả thù riêng mới vừa.
Mặc cho lá cợt, gió đùa,
Thân tằm còn tiếc chi mùa ươm tơ.
Bướm già, bướm trẻ ước mơ,
Tiền trao, bạc tặng, tình thơ xin cầm !
Canh khuya suy nghĩ, nhủ thầm :
Phải chăng Mai đã bước lầm lối đi ?
Tự an ủi :‘’Khóc làm chi !
Còn hơn nghèo đói, người khi giữa đời.’’
Mai nào nhan sắc tuyệt vời,
Hoa vườn, hoa dại, cũng thời ấy thôi
Sẽ cùng héo úa tàn trôi,
Hoa nào vĩnh cữu xinh tươi suốt đời !
Nhiều kẻ vênh mặt chê cười :
‘’Nghề này mà lại đem lời nhủ khuyên
Dẫu Thúy Kiều, hay Đạm Tiên,
Gót son cũng lắm truân chuyên lỡ làng’’.
Biết bao nhiêu cảnh phũ phàng
Đau lòng trong cảnh cửa hàng bán hoa.
Đời còn lắm kẻ thiết tha...
Bao người muốn đón về nhà, cưới xin.
Dùng của cải, để mua tình,
Tình đâu mà bán ? Lấy tiền ra mua !
Thói đời lắm chát, nhiều chua
So đo tài sắc, Mai thua Thúy Kiều.
Nhưng đời Mai khổ hơn nhiều,
Trăm lần bạc mệnh, ngàn điều khổ đau.
Lạc loài thân phận lao đao,
Đêm đen chẳng ánh trăng sao soi đường.
Đời hoa nhạt sắc, tàn hương,
Trăng soi nước đục, ánh thường Pha-lê.
Lòng riêng, riêng những chán chê,
Đường ong, nẻo bướm, lối về hoa rơi.
*
Bao năm thay đổi cuộc đời,
Xiêm-y lộng lẫy, miệng cười, lệ rưng.
Tâm hồn Mai lại bâng khuâng,
Lỡ leo lưng cọp, muốn ngưng được nào !
Xem như Mai đã phóng lau,
Phải theo chớ biết làm sao bây giờ !
Biết đâu, đời sẽ tình cờ !
Gặp người duyên nợ, Mai chờ dịp may.
Lòng mừng, tín chuyện hay hay,
Vào đêm trăng tõ gặp ngay một chàng.
Tuổi tác ngang ngang với nàng,
Tình trao hương lửa, đá vàng khó phai.
Thương thay số phận đời Mai !
Có duyên, chẳng nợ, chia tay, rã rời.
Bạc tiền đang lúc gặp thời,
Bạc tình tới độ... cuộc đời còn chi ?
Chửa hoang nhiều tiếng thị phi,
Độc dược hủy mạng, ra đi cho rồi.
Nhưng số phải sống trả đời,
Có người cứu kịp, ngỏ lời yêu thương.
Đón về bằng cả tình thương,
Keo sơn duyên kết, lửa hương thắm nồng.
Còn trời đất, còn bão giông
Lìa quê, cất bước theo chồng hồi hương.
Quê người xứ lạ Tây phương,
Paris, mùa lạnh, tuyết sương phủ mờ
Dầu thân lưu lạc bơ vơ,
Tình người sưởi ấm, tình thơ lâu dài
Thương dân mình, chịu đắng cay
Tim đau, ruột thắt, ra tay giúp Người
Làm sao an phận vui cười !
Nỡ nào nhắm mắt sống đời bình yên !
Bung gia phụ giúp Nhân Thuyền
Tự nguyện hành khất, xin tiền đó đây
Lòng Mai vơi nỗi lưu đày
Bạn bè lớp lớp đêm ngày vào ra.
Tánh Mai ngay thẳng thật thà
Đâu ngờ chước quỉ, mưu ma rập rình
Manh tâm phá nát gia đình
Cha con, chồng vợ, lênh đênh đôi bờ.
Mai đành thua một ván cờ
Tan nhà, nát cửa, mắt mờ, miệng câm.
Gởi lòng vào Phật Quán Âm,
Lăm răm Lục Tự, thăng trầm như như...
(5 năm sau)
Mai vừa trang điểm dung nhan
Soi gương ngắm lại lòng than với lòng!
Sắc hương như cánh hoa đồng
Nắng mưa bão táp chất chồng gió sương.
Thân bèo trôi dạt mười phương
Cuộc đời chìm nổi vấn vương khổ sầu.
Bừng lên kỷ niệm trong đầu
Nhớ về một thuở ở lầu cao sang.
Một lần chìm dấu đò ngang,
Đắm thuyền lúc sóng biển đang bão bùng.
Trí tâm lo lắng khôn cùng.
Người đời lại ngỡ Mai khùng, Mai điên.
Bơ vơ phận gái thuyền quyên,
Xuống lên là chuyện truân chuyên má hường.
Thế gian vui, khổ bất thường,
Chân Mai đã dẫm lắm đường khổ vui.
Có khi gặp cảnh tối thui,
Có lần sáng chói gượng vui bùi ngùi.
Mai như trái đã chính muồi
Rụng rơi xuống đất, cố trồi mầm xanh.
*
Một đêm qua rừng vắng tanh
Có người để ý, quẩn quanh ngắm nhìn.
Quen lâu nhờ đặt niềm tin
Bao nhiêu hy vọng giữ gìn bấy nhiêu.
Tưởng đâu thật dạ tin yêu
Ngờ đâu ý ác, tâm điêu ai ngờ
Bỏ Mai ngày đợi đêm chờ
Tình yêu phai lạt hững hờ ái ân.
Tâm Mai luôn mãi phân vân,
Vì lòng nghĩa cả, tình thân vẫn còn.
Thôi rồi đờn đứt dây đờn,
Nhạc không trổi nhạc tủi hờn xót xa.
Thương hai con dại vắng cha.
Vì ai nông nỗi gây ra cảnh này ?
Đêm đêm thức trắng canh dài
Nhìn hai đứa trẻ hằng ngày đợi cha.
Thương con tự ái bỏ qua
Cúi đầu năn nỉ xin tha lỗi lầm.
Nửa khuya Mai khóc âm thầm
Lệ rơi tuôn chảy như dòng suối con.
Bấy giờ sóng lớn thuyền con
Giữa dòng biển rộng nước non ngàn trùng.
Lại thêm một trận bão bùng
Làm Mai thơ thẩn như khùng như điên.
Tâm phàm bừng dậy thù riêng
Muốn giết kẻ phản cho yên lòng phàm.
Nếu tay Mai đã nhúng chàm
Uổng công mình vẫn luôn làm nghĩa nhân.
Trong lòng bấn loạn, phân vân
May nhờ những tấm lòng nhân giúp vào
Khuyên Mai đừng nghĩ tầm phào :
Thà ''đời mưa gió'' thế nào, vẫn hơn.
Trên còn Mẹ, dưới hai con.
Một vai nặng gánh nước non, biển trời.
Lòng Mai muốn thoát cảnh đời.
Thương con còn dại, Mẹ thời cô đơn.
Trở về rừng cũ còn hơn,
Biết đâu lạc khách, bon chân bước vào ?
Huyết hồng ngược chảy miệng trào.
Thương con, thương Mẹ nát nhầu ruột gan.
*
Một chàng Quân tử lang thang
Vào rừng dạo mát cho an nỗi lòng.
Thấy Mai đau khổ chất chồng
Đôi bên tâm sự bưỡi bồng đổi trao.
Lòng Mai cảm thấy nao nao :
Có thê chờ đợi, cớ sao chàng buồn ?
Xin ai hãy tỏ ngọn nguồn.
Rằng : ‘’Tuy có vợ, nhưng thường cô đơn!
Vợ nhà tình nghĩa keo sơn.
Nhưng nàng lớn tuổi có cơn điên cuồng.
Bao năm vắng lạnh trống buồng.
Tim này khô héo tìm nguồn ủi an’’.
Đời Mai đang vỡ nát tan,
Cảnh chàng những thở với than cùng trời.
Tiền tài chẳng kém chi người
Nhà cao, cửa rộng, sao đời kém vui ?
Tài danh, thân lại thủi thui.
Mai bèn an ủi trao vui cùng chàng.
Xem như hoa bướm giữa đàng,
Người ca hát, kẻ đệm đàn có sao !
Qua tuần trăng, chàng ước ao :
Trái tim dào dạt muốn trao tặng nàng.
Tình yêu, bạc vạn, vàng ngàn,
Muốn Mai làm vợ, chia tan cảnh nhà.
Vốn ghét cái kẻ thứ ba,
Phá tình chồng vợ, chia xa chắng màng.
Mai cho bài học phũ phàng,
Khỏi đau lòng vợ anh chàng mộng mơ.
(ba tháng sau)
Cạnh ven rừng vắng hôm xưa.
Chàng ngồi ủ rũ nước mưa đẫm đầy.
Mắt buồn thân xác hao gầy.
Hỏi Mai: ‘’Em động lòng này không em’’?
Giựt mình bước lại gần xem !
Thấy người tiều tụy hom hem nét buồn.
Mai rằng :‘’Đừng đợi mỏi mòn,
Vợ nhà con dại anh tròn phận chưa ?’’
Người phụ bạc, Mai không ưa :
Đắm say hoa lạ, gạt lừa vợ con.
Mai từng gặp cảnh héo hon,
Chồng rẫy vợ, cha bỏ con, não lòng...
Cổ kim quen thói đàn ông
Năm thê bảy thiếp, vào tròng khó ra.
Xót xa thân phận quần thoa
Lòng Mai thương hết loài hoa trên đời.
Hoa vườn, hoa dại đọa đày !
Má hồng phận bạc, vướng hoài khổ đau.
Bướm ong ham muốn đổi trao,
Ngắm hoa vườn lạ tranh nhau giựt dành.
Mai là hoa dại rừng xanh
Có chi để dạ thâu canh buồn đời.
Trải qua mưa gió, rã rời,
Cành tan tác lá, hoa rơi rụng mùa ?’’
Nghe lòng những chát, cùng chua !
Một đời hoa, chịu thiệt thua lắm lần :
‘’Người đừng dành chỗ bất nhân.
Cho Mai thay thế mất phần người kia !
Hoa tàn, dầm dãi nắng mưa,
Bận lòng chi để đón, đưa mỗi ngày.
Hãy về vun xới vườn cây,
Hết tình ? Còn nghĩa ! Chốn này hiểm nguy.
Chớ làm một kẻ tình si.
Cho Mai mỗi bước chân đi nhẹ nhàng.’’
Mắt người rơi lệ đôi hàng,
Nấc lên những tiếng thở than não nùng.
Làm Mai đầu óc lung tung,
Nàng đang suy nghĩ phải dùng lời chi ?
Lệ người ướm đọng bờ mi,
Mai bảo :‘’Thôi hãy về đi ! Chúc người...’’
Mai đem hơn, thiệt ngỏ lời :
‘’Tiếc chi một cánh hoa thời... tã tơi’’
Người reo : ‘’Quý quá Mai ơi !
Giúp anh bài học, sáng khơi tâm bừng.
Giờ đây anh thấy vui mừng,
Giữa đời có cánh Mai rừng ngát thơm.
Bóng hình em, anh ấp ôm
In vào lòng dạ, sớm hôm sẽ thường....
Ngày nay anh đã trót vương,
Nguyện thề không phụ thương luôn vợ nhà.
Em, người tình nhỏ mặn mà,
Nhắc anh bổn phận tề gia từ rày...’’
Mai nhìn cánh lá bay bay,
Tâm tư suy tính ra ngay vài điều.
Thưa rằng: ‘’Hoa đã về chiều,
Xin nghe em nói những điều em mong :
Bằng lòng cam phận đợi trông,
Làm người tình nhỏ lòng không ghen người’’.
Mặt chàng tươi tắn miệng cười,
Thề yêu trọn kiếp, hai người đều nhau.
Mai cười : ‘’ Anh ráng làm sao,
Thuốc thang cho ‘’chị’’ cơn đau mất dần.
Điên cuồng cũng bởi tâm thần,
Muốn yên : anh nhớ ở gần hỏi han...
Dần dần lòng chị hết than :
‘’Nhà tôi chăm sóc, tôi an tâm rồi !’’
Mai tự hỏi, lòng bồi hồi,
Nghĩ:‘’Mình có giựt chồng người hay không?’’
Lòng Mai thật sự ước mong :
Sao cho hạnh phúc thong dong phần người.
Ngày qua tháng lại năm trôi,
Bốn mùa thu, bốn phương trời gió bay.
Lyon, đêm tuyết phủ đầy
Chàng đùa, hay thật bảo Mai tìm chồng.
Mai nghe tim nhói trong lòng :
‘’Yên tâm em sẽ lấy chồng ngày mai
Chồng em chưa biết là ai ?
Thời gian tới, cũng chẳng dài lắm đâu !’’
Óc tim lộn xộn nát ngầu,
Nghi người đổi dạ thay màu tin yêu.
Bao năm nồng ấm đã nhiều,
Tình phai, lạnh ánh nắng chiều hoàng hôn.
Đời Mai luôn gặp tủi hờn,
Bướm ong chỉ đến cợt vờn mà thôi.
Đã qua mấy bận khổ rồi,
Chất chồng giông gió dập nhồi đớn đau.
Trời ơi ! Xin hỏi trời cao !
Muốn yên vui sống mà bao phen sầu !
Nghĩ hoài nát óc, nhức đầu.
Bị chạm tự ái : đêm rầu, ngày than.
Dẫu lời buông nhẹ tiếng vang,
Cũng làm rạn vỡ chén vàng yêu thương.
Lòng Mai, có ý xem thường :
‘’Lại lời tráo trở những phường bướm ong ?’’
Vẫn niềm hy vọng trong lòng :
‘’Dù giữa sa mạc sao không có vàng ?’’
Mò kim đáy biển đâu màn,
Một người tử tế, đổi ngàn bất nhân ?
Lòng người, ai biết đo phân ?
Lời ngon, tiếng ngọt : ái ân khi còn.
Mai buồn tâm xác hao mòn,
Bóng hình người cũ tuy còn đâu đây.
Hỏi ai chung thủy đời nay ?
Giữa rừng Mai gặp được ngay ông già !
Tuổi bảy mươi, tình đậm đà,
Ngỡ là tìm được ngọc ngà quý thay.
Mai nào biết, Mai nào hay !
Ngờ đâu ổ rắn ở ngay trong nhà.
Con ông, chống đối, nói là :
‘’Cô Mai, chẳng yêu cha già mình đâu’’
Lời Phật dạy đã từ lâu :
Trả vay, vay trả nát nhầu trần ai !
Người xưa chưa phụ tình Mai,
Mà Mai tự ái chuốc cay vào mình.
Tim rỉ máu, vì thất tình !
Mai đau đớn...nỗi thân hình tã tơi.
Tim tan nát, đời chơi vơi.
Gặp lại "người cũ" :"Anh ơi ! Em buồn!"
"Buồn chi hãy tỏ ngọn nguồn ?"
Mắt Mai nhòa lệ, sầu tuôn đôi dòng.
Rằng: "Anh bảo em tìm chồng,
Chồng đâu không thấy mà lòng nát tan"
Mai nào dám trách dám than,
Bởi vì tự ái dọc ngang thuở nào.
Tim đau nhói, hận muốn trào,
Tưởng rằng mình gặp anh hào thế gian :
"Xin mau tính toán, liệu toan,
Cho thân em được bình an đời này !
Ngày nay tình lỡ đã phai,
Xin ai hãy gác ngoài tai mọi lời.
Nhà êm, cửa ấm tuyệt vời,
Thương chi hoa úa giữa trời rừng khuya.
Sự việc phũ phàng rồi kia,
Quay lưng vĩnh viễn xa lìa là xong !"
Rằng: "Mai ơi ! Anh ước mong :
Cầu em tìm được tấm chồng hơn anh".
"Chồng em không phải là anh,
Người như cánh bướm bay nhanh qua đường.
Hãy về vun xới hoa vườn,
Khổ đau đối với em thường mà thôi".
Ngỏ lời :’’Xưa chỉ đùa chơi,
Không ngờ em giận để rơi lệ sầu’’.
Rằng : ‘’Em suy nghĩ nát đầu,
Đùa chi mà để cho nhau hiểu lầm !
Cảm thương đành khóc âm thầm,
Vì em đã lắm lỗi lầm với ai !
Xin đừng thương xót chi Mai,
Rừng xưa, thân xác đợi ngày vùi nông !’’
Dịu dàng :’’Anh sẽ bằng lòng,
Khi em kiếm được tấm chồng hơn anh !’’
Mai cười : ‘’Đừng ỷ có danh,
Ông trời ở tận mây xanh xa vời’’.
Nhưng làm sao biết được đời !
Lòng người chỉ có ông trời biết thôi !
Ruột gan Mai rối tơi bời,
Tiếc mình chẳng phải là người hoa khôi!
Sắc hương chỉ có một thời,
Tóc chen sợi bạc, sương phơi đỉnh đầu.
Mai như hoa đã nát nhầu,
Nhụy tàn, phấn nhạt, sắc màu, phai hương.
Muốn mượn kinh kệ mõ chuông,
Bỏ đời mưa nắng, gió sương giữa rừng.
Nhưng đâu phải chuyện dễ ngừng,
Mẹ già, con dại lưng chừng đói no !
Đớn đau thân xác ốm o !
Trăm ngàn nỗi khổ, sầu lo một mình.
Tình yêu thì chẳng ra tình,
Thân Mai như cánh lục bình trôi sông.
*
Một chiều hè, ánh nắng trong,
Gió mưa lại nổi trong lòng của Mai.
Tìm trong ly rượu vơi, đầy,
Cố quên những chuyện đắng cay riêng mình.
Trời im, đất cũng lặng thinh,
Có ai cản được tánh tình ai đâu ?
Bạn bè nhìn thấy lắc đầu,
Mai làm như thể không hầu biết hay.
Đầu hôm ly cạn, chén đầy,
Nửa khuya canh bạc, sòng bài mua vui.
Mai biết sợ, bạn chê cười,
Giấu quanh, giấu quẩn, chối lời cho qua.
Đam mê đến đỗi quá đà,
Nợ nần chồng chất thật là xấu hư.
Nào ai hiểu nổi Mai ư ?
Buồn, chôn thật chặt tâm tư, đáy lòng !
Đời Mai lắm đục, ít trong,
Mây đen rợp bóng, mây hồng sắc thưa.
Nhìn đời bằng kiếp sống thừa,
Mặc tình giông bão gió mưa tới gần.
Con, một đứa bệnh tâm thần,
Một đứa thì ngủ, chẳng cần việc chi.
Mai sinh ra chứng ù lì,
Rượu chè, cờ bạc lo gì ngày mai.
Sau cơn mê, lệ vắn dài,
Dập đầu quì lạy trước đài Quán Âm.
Vái van cầu nguyện âm thầm :
"Cho con dứt được mê lầm này đây !"
Trong giấc mộng, Phật cho hay :
"Rượu chè, cờ bạc bỏ ngay tức thời !
Bấy lâu ta thử lòng người,
Vô minh, tánh mãi suốt đời ngu ngơ !"
Tỉnh ra, sợ nỗi vật vờ
Sống như cái xác lững lờ trần gian.
Gặp lại "người-cũ" Mai than :
"Anh ơi ! Đời phủ em màn mây đen !
Nhìn Mai, đằm thắm hỏi han:
"Vì sao hãy nói rõ ràng đi em ?"
Môi cay, lưỡi đắng, thốt lên :
"Vì Mai để lửa hờn ghen đốt lòng.
Cộng thêm buồn khổ chất chồng,
Gió-đời-tám-ngọn quật trong tâm này !"
Mở lòng Quân-Tử ra tay,
Giúp trang trải nợ, hết ngay, nhẹ nhàng.
Xuân về ánh nắng chói chang,
Đuổi xua những áng mây ngàn phủ che.
Trời thử thách, hay khắt khe ?
Chàng lâm trọng bệnh, Mai nghe nát lòng.
Phật đài tay chấp, tâm mong,
Gối quì, đầu dập, lòng trong, ý thành.
Xin cho người-ấy mau lành,
Hoặc thay đổi xác, đừng hành đớn đau.
Trời thương con người thanh cao,
Đang từ bệnh nặng,... hồi nào giảm suy.
Đội ơn Phật tổ Từ bi,
Mai liền xả bỏ sân si bụi hồng.
Xuống tóc, tịnh tọa, mỏi mong,
Nguyện cầu dương thế thoát vòng khổ đau.
Gặp Mai "người cũ" lệ trào :
"Em ơi ! Nỡ bỏ anh sao cho đành ?"
Mắt Mai dòng lệ dầm chan,
Bấy giờ tiến thoái lưỡng nan lưng chừng.
Bút đề thơ dệt tán dâng :
"Nhờ ơn Trời Phật nên mừng đi anh".
Đời Mai, mệnh số sẵn dành,
Cuối đời lo việc tu hành mà thôi.
Bút đề thơ dệt gởi đời,
Khổ vui đều nhận tuyệt vời trần gian.
(3 năm sau)
Tưởng Mai, chuông-mõ bình-an,
Nào ngờ phóng bút vào làng Văn-Thơ
Thật là một chuyện bất ngờ
Làm cho bè bạn ngẩn ngơ giựt mình !
Ban đầu vui vẻ hoan nghinh
Vỗ tay khen ngợi, đầy tình mến thương
Giờ đây xa cách bốn phương
Không còn lui tới, chẳng vương chút tình.
Cuối đời Mai chỉ một mình
Nương nhờ bút mực, trải tình dưới trăng
Làm thơ-văn, gởi thế gian
Tình thương duy nhứt rải ban muôn người.
Ở đời "luôn hãy mỉm cười"
Người chửi không giận. Đánh thời thứ tha
Thân còn trong cõi Ta-Bà
Thì còn tâm cảm : xót xa hồng trần.
Kiên trì nắm giữ "Gươm Tâm"
Phòng khi gặp cảnh u-âm đến gần
Chặng bầy lục-tặc tam-bành
Đuổi xua phiền-não, nhặt cành Liễu-dương
Hướng về Cực-Lạc Tây-phương
Cầu xin Cam-Lộ tưới vườn Vô-Ưu
Bắt chước Từ-phụ Thích-Ca :
Hèn sang không bận, ngọc ngà chẳng ham.
Lợi-quyền, danh-vọng chán nhàm
Vinh-hoa, phú-quí chỉ làm khổ thân
Nhất lòng học hỏi Thánh-nhân
Từ-Bi-Hỉ-Xả, vững TÂM tu-hành.
"Đã mang lấy nghiệp vào thân
Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa
Thiện căn ở tại lòng ta
Chữ TÂM kia mới bằng ba chữ tài !
Lời quê chấp nhặt dong dài,
Mua vui cũng được một vài trống canh"
("Kim-Vân-Kiều" Nguyễn Du)
(Chân thành cảm ơn Người và tạ ơn Đời.
Khởi viết Ivry-sur-Seine, đêm 16-08-1990.
Viết xong và nhuận sắc tại Bạch-Am, 16 giờ 30, chiều thu 12-10-2004)
01.46.71.94.81 (Paris)
vietduongnhan2@yahoo.fr
*
"Ngày xưa thì có Thúy Kiều
Ngày nay thì có Mai nhiều đau thương
Hậu thế mãi mãi vấn vương
Khác nào như truyện "Đoạn Trường Tân Thanh"
Minh Hồ Đào
*
"Từ lâu Mai sống âm thầm
Chịu đựng cay đắng lạnh câm cuộc đời
Đời Mai ai thấu người ơi !
Trần gian ghi nhận một trời sầu thương
Dù hoa tàn héo phai hương
Thiên thu vẫn đọng luyến vương lòng người
Mắt đà khô giọt lệ rơi
Cuối đời Mai nở nụ cười tươi xinh"
Minh Hồ Đào
2005
Việt Dương Nhân
_______________
" Phủi Bụi Trừ Dơ "
Nhìn bao lá rụng nghe cay đắng lòng.
Thương Mai số kiếp long đong
Vì sao dẳm mãi gai chông đoạn trường.
Một đời trải lắm gió sương
Lênh đênh bốn biển, mười phương nổi chìm
Lạc loài như một cánh chim,
Bay trong đêm vắng, lặng im giữa trời.
Nhớ về một thuở xa xôi
Chăn êm, nệm ấm tuyệt vời như mơ.
Vừa lên sáu tuổi, bơ vơ
Mất cha, xa mẹ tuổi thơ đâu còn.
Đói cơm, áo rách, thân mòn
Khác chi những đứa trẻ con ăn mày
Tủi thân, buồn khổ đêm ngày
Khóc trong thầm lặng, buồn ngoài sân khuya.
Cao xanh tạo cảnh xa lìa
Mẹ đi bước nữa, ai chia cắt lòng
Thân Mai đày đọa chất chồng
Nương nhờ cô, chú chẳng lòng xót thương
Trôi đến dì, cậu tha phương
Lời cay, tiếng đắng, sớm sương, nắng chiều
Bé thơ làm việc quá nhiều
Gánh gồng nặng nhọc, trăm điều xót xa
Roi đòn, ngắt nhéo chẳng tha
Mắng nhiếc, đánh đập, rầy la tối ngày
Ngàn lời nặng nhẹ đắng cay
Nửa đêm ly thoát, vọng hoài quới nhân.
Tuổi thơ nào biết đo phân
Màn trời, chiếu đất, tựa thân Miểu, Đinh.
Tâm hồn đau khổ vạn nghìn
Cầu mong gặp được người hiền nhờ nương
Vì đâu lắm cảnh tang thương
Xác gầy, thân ốm gió sương dập nhồi
Trên cao vẫn có ông trời
Gởi người nhân đức, đổi đời bé Mai
Vừa qua giáp tuổi mười hai
Đời Mai được đổi, được thay tình người
Từ đó, Mai có nụ cười
Sống trong êm ấm tình người vị tha
Thương yêu dạy dỗ đậm đà
Tình như biển rộng bao la ngút ngàn
Tủi buồn sầu khổ dần tan
Hết rồi đoản khúc bạc phần bé Mai
Thời gian trôi chảy như bay
Bao năm cuộc sống nhiều may, ít buồn
Nước trong suối chảy từ nguồn
Tròn trăng tuổi mộng, má hồng mắt xanh
Tâm hồn như thể yến-oanh
Xuân đào hé nụ đầy cành xinh xinh
Bỗng đâu gặp cảnh trái tình
Anh nuôi say đắm, ngắm nhìn em nuôi.
Thôi rồi trời sụp tối thui
Yến-oanh im lặng, ngậm ngùi thở than !
Đời Mai định số sẵn dành
Lạc loài bạc mệnh như cành hoa khô
Tâm hồn khờ dại ngây ngô
Về đâu rừng thẳm bơ vơ một mình ?
Mẹ ơi ! Mẹ hỡi ! Thâm tình !
Xa mười năm lẻ ; tử, sinh thế nào ?
Gặp mẹ cùng sống chung nhau
Bán buôn tần tảo đổi trao qua ngày
Bao nhiêu vốn liếng không xài
Gom góp tặng mẹ, mua chòi mái tranh
Che mưa núp nắng qua canh
Ra tay giúp mẹ đời thanh đạm rồi
Tưởng đâu êm ả một đời
Mẹ, con không hạp, nhiều lời chẳng hay !
Biết bao là sự đắng cay
Đi trong đêm vắng, ai hay cho nào !
*
Thời gian trôi chảy khá lâu
Nghe tin mẹ bệnh lo âu trở về.
Cảnh nghèo khổ, Mai không hề
Về chăm sóc mẹ, trọn bề thảo con.
*
Tuổi vừa mười sáu trăng tròn
Tình yêu đã thắm dấu son hẹn thề
Thuở xưa chung xóm cận kề
Sách đèn chung học, chẳng hề ngại nghi.
Nay thấy Mai nghèo khinh khi,
Anh đi mất dạng, chẳng chi một lời
Bây giờ Mai mới thấy đời
Giấc mơ anh mộng lấy người giàu sang.
Ngờ đâu Mai sống lang bang
Mái tranh vách lá, cửa ngang chẳng gài
Thẩn thờ nhớ lại lời ai
Hôm nào người đã xin nài tình Mai.
Giờ đây cuộc sống đổi thay
Tình yêu bị phụ bởi Mai nghèo nàn
Một bài học, quá phũ phàng
Tim tan, óc nát, trăm ngàn nghĩ suy
Tín qua, tín lại, tín đi :
Làm sao có bạc, người khi không còn
Hận tình vì bởi không tiền
Chát chua đau khổ triền miên đeo hoài
Mắt nhìn ; sau, trước, trong, ngoài,
Lủ ong, đàn bướm là loài mê hoa
Soi gương ngắm bóng cười xà :
Sắc này đâu kém những hoa trong vườn.
Nghĩ mình như đóa hoa rừng
Hương thơm chỉ có chút chừng mà thôi
Biển đời gió cuốn hoa trôi,
Nhặt lên buôn bán nấng nuôi thân gầy !
Trải qua bao tháng năm dài
Muốn yên mà chẳng được ngày nào đâu
Thân bọt bèo, lắm bể dâu
Bước đi tìm việc, từ lâu mong cầu
Ở đợ, làm mướn mặc dầu !
Bởi thân dốt nát, con hầu cũng xong
Ngày qua ngày, Mai đợi mong
Một hôm gõ cửa, nhà trong còn đèn
Gặp ngay một mụ ỏn èn
Nhận Mai làm việc, Mai bèn sợ lo :
‘’Việc này trời đã trao cho
Như được may mắn, lắng lo làm gì
Đói nghèo mặt nám môi chì
Bây giờ có việc làm gì phải lo
Phó giao định mệnh đặt cho,
Nếu không, sẽ đói nằm co ngoài đường’’.
Rủi, may ai biết đâu lường ?
Cuối đầu nhận việc, lảnh lương qua ngày
Rừng đời biết phải nhờ ai ?
Chỉ mong được ở nơi này bình yên.
*
Một chiều, Mai nghe tiếng chuông
Bèn ra mở cửa gặp khuôn mặt mừng :
‘’Chào cô ! Cô đẹp quá chừng !
Tôi nghe bà chủ vẫn từng khen cô
Cô tên Mai, phải không cô ?’’
Rằng :‘’dạ, xin mời ông vô trong nhà’’
‘’Cô Mai đây, mới thiệt là...
Rằng :‘’Dạ, tôi giúp việc nhà này đây
Xin ông vô, không bà rầy
Vì tôi, ở trong nhà này bấy lâu’’
‘’Cô đừng sợ, không sao đâu
Tên cô tôi đã nghe lâu lắm rồi’’
‘’Dạ, dạ xin mời ông ngồi
Bà chủ sẽ xuống tiếp lời cùng ông
Đừng để bà chủ đợi trông
Nếu không tôi khó tránh vòng rầy la’’.
''Có phải đúng cô thật là...
Cháu yêu bà chủ, đóa hoa nuột nà’’
Mai tự hỏi :‘’Sao vậy cà ?
Chắc là họa sắp xẩy ra nữa rồi !’’
Lòng Mai lo lắng bồi hồi
Bão giông sao mãi phủ đời của Mai
‘’Vái trời đừng có đổi thay
Họa đến, thì chẳng còn ai giúp mình !’’
*
Thương thay hoa dại cấm bình !
Nụ xuân vừa hé mặc tình bướm ong
Đêm ngày tủi hổ chất chồng
Làm sao thoát khỏi cái vòng đắng cay?
Nghĩ về mẹ, thật thương thay !
Cảnh nghèo, tình phụ, tim xoay nát lòng
Hiếu, tình đôi nẻo tương song,
Mai không lo sợ phập phồng nữa đâu.
Mặc cho dời đổi bể dâu
Trên bờ vực thẳm cạn sâu ai ngờ
Đêm đêm son phấn đợi chờ
Bướm lơi, ong lã lững lờ vờn hoa.
Tuổi xuân hương sắc đậm đà,
Đổi đời, còn biết đâu là thấp cao
Bây giờ phải liệu làm sao :
Tiền rừng, bạc biển, bướm trao, ong chuyền.
Mai giờ nghĩ đến trước tiên :
Ngọc ngà, châu báu ? Có tiền mới yên.
Mai làm ong ngả, bướm nghiêng,
Tròn chữ hiếu, trả thù riêng mới vừa.
Mặc cho lá cợt, gió đùa,
Thân tằm còn tiếc chi mùa ươm tơ.
Bướm già, bướm trẻ ước mơ,
Tiền trao, bạc tặng, tình thơ xin cầm !
Canh khuya suy nghĩ, nhủ thầm :
Phải chăng Mai đã bước lầm lối đi ?
Tự an ủi :‘’Khóc làm chi !
Còn hơn nghèo đói, người khi giữa đời.’’
Mai nào nhan sắc tuyệt vời,
Hoa vườn, hoa dại, cũng thời ấy thôi
Sẽ cùng héo úa tàn trôi,
Hoa nào vĩnh cữu xinh tươi suốt đời !
Nhiều kẻ vênh mặt chê cười :
‘’Nghề này mà lại đem lời nhủ khuyên
Dẫu Thúy Kiều, hay Đạm Tiên,
Gót son cũng lắm truân chuyên lỡ làng’’.
Biết bao nhiêu cảnh phũ phàng
Đau lòng trong cảnh cửa hàng bán hoa.
Đời còn lắm kẻ thiết tha...
Bao người muốn đón về nhà, cưới xin.
Dùng của cải, để mua tình,
Tình đâu mà bán ? Lấy tiền ra mua !
Thói đời lắm chát, nhiều chua
So đo tài sắc, Mai thua Thúy Kiều.
Nhưng đời Mai khổ hơn nhiều,
Trăm lần bạc mệnh, ngàn điều khổ đau.
Lạc loài thân phận lao đao,
Đêm đen chẳng ánh trăng sao soi đường.
Đời hoa nhạt sắc, tàn hương,
Trăng soi nước đục, ánh thường Pha-lê.
Lòng riêng, riêng những chán chê,
Đường ong, nẻo bướm, lối về hoa rơi.
*
Bao năm thay đổi cuộc đời,
Xiêm-y lộng lẫy, miệng cười, lệ rưng.
Tâm hồn Mai lại bâng khuâng,
Lỡ leo lưng cọp, muốn ngưng được nào !
Xem như Mai đã phóng lau,
Phải theo chớ biết làm sao bây giờ !
Biết đâu, đời sẽ tình cờ !
Gặp người duyên nợ, Mai chờ dịp may.
Lòng mừng, tín chuyện hay hay,
Vào đêm trăng tõ gặp ngay một chàng.
Tuổi tác ngang ngang với nàng,
Tình trao hương lửa, đá vàng khó phai.
Thương thay số phận đời Mai !
Có duyên, chẳng nợ, chia tay, rã rời.
Bạc tiền đang lúc gặp thời,
Bạc tình tới độ... cuộc đời còn chi ?
Chửa hoang nhiều tiếng thị phi,
Độc dược hủy mạng, ra đi cho rồi.
Nhưng số phải sống trả đời,
Có người cứu kịp, ngỏ lời yêu thương.
Đón về bằng cả tình thương,
Keo sơn duyên kết, lửa hương thắm nồng.
Còn trời đất, còn bão giông
Lìa quê, cất bước theo chồng hồi hương.
Quê người xứ lạ Tây phương,
Paris, mùa lạnh, tuyết sương phủ mờ
Dầu thân lưu lạc bơ vơ,
Tình người sưởi ấm, tình thơ lâu dài
Thương dân mình, chịu đắng cay
Tim đau, ruột thắt, ra tay giúp Người
Làm sao an phận vui cười !
Nỡ nào nhắm mắt sống đời bình yên !
Bung gia phụ giúp Nhân Thuyền
Tự nguyện hành khất, xin tiền đó đây
Lòng Mai vơi nỗi lưu đày
Bạn bè lớp lớp đêm ngày vào ra.
Tánh Mai ngay thẳng thật thà
Đâu ngờ chước quỉ, mưu ma rập rình
Manh tâm phá nát gia đình
Cha con, chồng vợ, lênh đênh đôi bờ.
Mai đành thua một ván cờ
Tan nhà, nát cửa, mắt mờ, miệng câm.
Gởi lòng vào Phật Quán Âm,
Lăm răm Lục Tự, thăng trầm như như...
(5 năm sau)
Mai vừa trang điểm dung nhan
Soi gương ngắm lại lòng than với lòng!
Sắc hương như cánh hoa đồng
Nắng mưa bão táp chất chồng gió sương.
Thân bèo trôi dạt mười phương
Cuộc đời chìm nổi vấn vương khổ sầu.
Bừng lên kỷ niệm trong đầu
Nhớ về một thuở ở lầu cao sang.
Một lần chìm dấu đò ngang,
Đắm thuyền lúc sóng biển đang bão bùng.
Trí tâm lo lắng khôn cùng.
Người đời lại ngỡ Mai khùng, Mai điên.
Bơ vơ phận gái thuyền quyên,
Xuống lên là chuyện truân chuyên má hường.
Thế gian vui, khổ bất thường,
Chân Mai đã dẫm lắm đường khổ vui.
Có khi gặp cảnh tối thui,
Có lần sáng chói gượng vui bùi ngùi.
Mai như trái đã chính muồi
Rụng rơi xuống đất, cố trồi mầm xanh.
*
Một đêm qua rừng vắng tanh
Có người để ý, quẩn quanh ngắm nhìn.
Quen lâu nhờ đặt niềm tin
Bao nhiêu hy vọng giữ gìn bấy nhiêu.
Tưởng đâu thật dạ tin yêu
Ngờ đâu ý ác, tâm điêu ai ngờ
Bỏ Mai ngày đợi đêm chờ
Tình yêu phai lạt hững hờ ái ân.
Tâm Mai luôn mãi phân vân,
Vì lòng nghĩa cả, tình thân vẫn còn.
Thôi rồi đờn đứt dây đờn,
Nhạc không trổi nhạc tủi hờn xót xa.
Thương hai con dại vắng cha.
Vì ai nông nỗi gây ra cảnh này ?
Đêm đêm thức trắng canh dài
Nhìn hai đứa trẻ hằng ngày đợi cha.
Thương con tự ái bỏ qua
Cúi đầu năn nỉ xin tha lỗi lầm.
Nửa khuya Mai khóc âm thầm
Lệ rơi tuôn chảy như dòng suối con.
Bấy giờ sóng lớn thuyền con
Giữa dòng biển rộng nước non ngàn trùng.
Lại thêm một trận bão bùng
Làm Mai thơ thẩn như khùng như điên.
Tâm phàm bừng dậy thù riêng
Muốn giết kẻ phản cho yên lòng phàm.
Nếu tay Mai đã nhúng chàm
Uổng công mình vẫn luôn làm nghĩa nhân.
Trong lòng bấn loạn, phân vân
May nhờ những tấm lòng nhân giúp vào
Khuyên Mai đừng nghĩ tầm phào :
Thà ''đời mưa gió'' thế nào, vẫn hơn.
Trên còn Mẹ, dưới hai con.
Một vai nặng gánh nước non, biển trời.
Lòng Mai muốn thoát cảnh đời.
Thương con còn dại, Mẹ thời cô đơn.
Trở về rừng cũ còn hơn,
Biết đâu lạc khách, bon chân bước vào ?
Huyết hồng ngược chảy miệng trào.
Thương con, thương Mẹ nát nhầu ruột gan.
*
Một chàng Quân tử lang thang
Vào rừng dạo mát cho an nỗi lòng.
Thấy Mai đau khổ chất chồng
Đôi bên tâm sự bưỡi bồng đổi trao.
Lòng Mai cảm thấy nao nao :
Có thê chờ đợi, cớ sao chàng buồn ?
Xin ai hãy tỏ ngọn nguồn.
Rằng : ‘’Tuy có vợ, nhưng thường cô đơn!
Vợ nhà tình nghĩa keo sơn.
Nhưng nàng lớn tuổi có cơn điên cuồng.
Bao năm vắng lạnh trống buồng.
Tim này khô héo tìm nguồn ủi an’’.
Đời Mai đang vỡ nát tan,
Cảnh chàng những thở với than cùng trời.
Tiền tài chẳng kém chi người
Nhà cao, cửa rộng, sao đời kém vui ?
Tài danh, thân lại thủi thui.
Mai bèn an ủi trao vui cùng chàng.
Xem như hoa bướm giữa đàng,
Người ca hát, kẻ đệm đàn có sao !
Qua tuần trăng, chàng ước ao :
Trái tim dào dạt muốn trao tặng nàng.
Tình yêu, bạc vạn, vàng ngàn,
Muốn Mai làm vợ, chia tan cảnh nhà.
Vốn ghét cái kẻ thứ ba,
Phá tình chồng vợ, chia xa chắng màng.
Mai cho bài học phũ phàng,
Khỏi đau lòng vợ anh chàng mộng mơ.
(ba tháng sau)
Cạnh ven rừng vắng hôm xưa.
Chàng ngồi ủ rũ nước mưa đẫm đầy.
Mắt buồn thân xác hao gầy.
Hỏi Mai: ‘’Em động lòng này không em’’?
Giựt mình bước lại gần xem !
Thấy người tiều tụy hom hem nét buồn.
Mai rằng :‘’Đừng đợi mỏi mòn,
Vợ nhà con dại anh tròn phận chưa ?’’
Người phụ bạc, Mai không ưa :
Đắm say hoa lạ, gạt lừa vợ con.
Mai từng gặp cảnh héo hon,
Chồng rẫy vợ, cha bỏ con, não lòng...
Cổ kim quen thói đàn ông
Năm thê bảy thiếp, vào tròng khó ra.
Xót xa thân phận quần thoa
Lòng Mai thương hết loài hoa trên đời.
Hoa vườn, hoa dại đọa đày !
Má hồng phận bạc, vướng hoài khổ đau.
Bướm ong ham muốn đổi trao,
Ngắm hoa vườn lạ tranh nhau giựt dành.
Mai là hoa dại rừng xanh
Có chi để dạ thâu canh buồn đời.
Trải qua mưa gió, rã rời,
Cành tan tác lá, hoa rơi rụng mùa ?’’
Nghe lòng những chát, cùng chua !
Một đời hoa, chịu thiệt thua lắm lần :
‘’Người đừng dành chỗ bất nhân.
Cho Mai thay thế mất phần người kia !
Hoa tàn, dầm dãi nắng mưa,
Bận lòng chi để đón, đưa mỗi ngày.
Hãy về vun xới vườn cây,
Hết tình ? Còn nghĩa ! Chốn này hiểm nguy.
Chớ làm một kẻ tình si.
Cho Mai mỗi bước chân đi nhẹ nhàng.’’
Mắt người rơi lệ đôi hàng,
Nấc lên những tiếng thở than não nùng.
Làm Mai đầu óc lung tung,
Nàng đang suy nghĩ phải dùng lời chi ?
Lệ người ướm đọng bờ mi,
Mai bảo :‘’Thôi hãy về đi ! Chúc người...’’
Mai đem hơn, thiệt ngỏ lời :
‘’Tiếc chi một cánh hoa thời... tã tơi’’
Người reo : ‘’Quý quá Mai ơi !
Giúp anh bài học, sáng khơi tâm bừng.
Giờ đây anh thấy vui mừng,
Giữa đời có cánh Mai rừng ngát thơm.
Bóng hình em, anh ấp ôm
In vào lòng dạ, sớm hôm sẽ thường....
Ngày nay anh đã trót vương,
Nguyện thề không phụ thương luôn vợ nhà.
Em, người tình nhỏ mặn mà,
Nhắc anh bổn phận tề gia từ rày...’’
Mai nhìn cánh lá bay bay,
Tâm tư suy tính ra ngay vài điều.
Thưa rằng: ‘’Hoa đã về chiều,
Xin nghe em nói những điều em mong :
Bằng lòng cam phận đợi trông,
Làm người tình nhỏ lòng không ghen người’’.
Mặt chàng tươi tắn miệng cười,
Thề yêu trọn kiếp, hai người đều nhau.
Mai cười : ‘’ Anh ráng làm sao,
Thuốc thang cho ‘’chị’’ cơn đau mất dần.
Điên cuồng cũng bởi tâm thần,
Muốn yên : anh nhớ ở gần hỏi han...
Dần dần lòng chị hết than :
‘’Nhà tôi chăm sóc, tôi an tâm rồi !’’
Mai tự hỏi, lòng bồi hồi,
Nghĩ:‘’Mình có giựt chồng người hay không?’’
Lòng Mai thật sự ước mong :
Sao cho hạnh phúc thong dong phần người.
Ngày qua tháng lại năm trôi,
Bốn mùa thu, bốn phương trời gió bay.
Lyon, đêm tuyết phủ đầy
Chàng đùa, hay thật bảo Mai tìm chồng.
Mai nghe tim nhói trong lòng :
‘’Yên tâm em sẽ lấy chồng ngày mai
Chồng em chưa biết là ai ?
Thời gian tới, cũng chẳng dài lắm đâu !’’
Óc tim lộn xộn nát ngầu,
Nghi người đổi dạ thay màu tin yêu.
Bao năm nồng ấm đã nhiều,
Tình phai, lạnh ánh nắng chiều hoàng hôn.
Đời Mai luôn gặp tủi hờn,
Bướm ong chỉ đến cợt vờn mà thôi.
Đã qua mấy bận khổ rồi,
Chất chồng giông gió dập nhồi đớn đau.
Trời ơi ! Xin hỏi trời cao !
Muốn yên vui sống mà bao phen sầu !
Nghĩ hoài nát óc, nhức đầu.
Bị chạm tự ái : đêm rầu, ngày than.
Dẫu lời buông nhẹ tiếng vang,
Cũng làm rạn vỡ chén vàng yêu thương.
Lòng Mai, có ý xem thường :
‘’Lại lời tráo trở những phường bướm ong ?’’
Vẫn niềm hy vọng trong lòng :
‘’Dù giữa sa mạc sao không có vàng ?’’
Mò kim đáy biển đâu màn,
Một người tử tế, đổi ngàn bất nhân ?
Lòng người, ai biết đo phân ?
Lời ngon, tiếng ngọt : ái ân khi còn.
Mai buồn tâm xác hao mòn,
Bóng hình người cũ tuy còn đâu đây.
Hỏi ai chung thủy đời nay ?
Giữa rừng Mai gặp được ngay ông già !
Tuổi bảy mươi, tình đậm đà,
Ngỡ là tìm được ngọc ngà quý thay.
Mai nào biết, Mai nào hay !
Ngờ đâu ổ rắn ở ngay trong nhà.
Con ông, chống đối, nói là :
‘’Cô Mai, chẳng yêu cha già mình đâu’’
Lời Phật dạy đã từ lâu :
Trả vay, vay trả nát nhầu trần ai !
Người xưa chưa phụ tình Mai,
Mà Mai tự ái chuốc cay vào mình.
Tim rỉ máu, vì thất tình !
Mai đau đớn...nỗi thân hình tã tơi.
Tim tan nát, đời chơi vơi.
Gặp lại "người cũ" :"Anh ơi ! Em buồn!"
"Buồn chi hãy tỏ ngọn nguồn ?"
Mắt Mai nhòa lệ, sầu tuôn đôi dòng.
Rằng: "Anh bảo em tìm chồng,
Chồng đâu không thấy mà lòng nát tan"
Mai nào dám trách dám than,
Bởi vì tự ái dọc ngang thuở nào.
Tim đau nhói, hận muốn trào,
Tưởng rằng mình gặp anh hào thế gian :
"Xin mau tính toán, liệu toan,
Cho thân em được bình an đời này !
Ngày nay tình lỡ đã phai,
Xin ai hãy gác ngoài tai mọi lời.
Nhà êm, cửa ấm tuyệt vời,
Thương chi hoa úa giữa trời rừng khuya.
Sự việc phũ phàng rồi kia,
Quay lưng vĩnh viễn xa lìa là xong !"
Rằng: "Mai ơi ! Anh ước mong :
Cầu em tìm được tấm chồng hơn anh".
"Chồng em không phải là anh,
Người như cánh bướm bay nhanh qua đường.
Hãy về vun xới hoa vườn,
Khổ đau đối với em thường mà thôi".
Ngỏ lời :’’Xưa chỉ đùa chơi,
Không ngờ em giận để rơi lệ sầu’’.
Rằng : ‘’Em suy nghĩ nát đầu,
Đùa chi mà để cho nhau hiểu lầm !
Cảm thương đành khóc âm thầm,
Vì em đã lắm lỗi lầm với ai !
Xin đừng thương xót chi Mai,
Rừng xưa, thân xác đợi ngày vùi nông !’’
Dịu dàng :’’Anh sẽ bằng lòng,
Khi em kiếm được tấm chồng hơn anh !’’
Mai cười : ‘’Đừng ỷ có danh,
Ông trời ở tận mây xanh xa vời’’.
Nhưng làm sao biết được đời !
Lòng người chỉ có ông trời biết thôi !
Ruột gan Mai rối tơi bời,
Tiếc mình chẳng phải là người hoa khôi!
Sắc hương chỉ có một thời,
Tóc chen sợi bạc, sương phơi đỉnh đầu.
Mai như hoa đã nát nhầu,
Nhụy tàn, phấn nhạt, sắc màu, phai hương.
Muốn mượn kinh kệ mõ chuông,
Bỏ đời mưa nắng, gió sương giữa rừng.
Nhưng đâu phải chuyện dễ ngừng,
Mẹ già, con dại lưng chừng đói no !
Đớn đau thân xác ốm o !
Trăm ngàn nỗi khổ, sầu lo một mình.
Tình yêu thì chẳng ra tình,
Thân Mai như cánh lục bình trôi sông.
*
Một chiều hè, ánh nắng trong,
Gió mưa lại nổi trong lòng của Mai.
Tìm trong ly rượu vơi, đầy,
Cố quên những chuyện đắng cay riêng mình.
Trời im, đất cũng lặng thinh,
Có ai cản được tánh tình ai đâu ?
Bạn bè nhìn thấy lắc đầu,
Mai làm như thể không hầu biết hay.
Đầu hôm ly cạn, chén đầy,
Nửa khuya canh bạc, sòng bài mua vui.
Mai biết sợ, bạn chê cười,
Giấu quanh, giấu quẩn, chối lời cho qua.
Đam mê đến đỗi quá đà,
Nợ nần chồng chất thật là xấu hư.
Nào ai hiểu nổi Mai ư ?
Buồn, chôn thật chặt tâm tư, đáy lòng !
Đời Mai lắm đục, ít trong,
Mây đen rợp bóng, mây hồng sắc thưa.
Nhìn đời bằng kiếp sống thừa,
Mặc tình giông bão gió mưa tới gần.
Con, một đứa bệnh tâm thần,
Một đứa thì ngủ, chẳng cần việc chi.
Mai sinh ra chứng ù lì,
Rượu chè, cờ bạc lo gì ngày mai.
Sau cơn mê, lệ vắn dài,
Dập đầu quì lạy trước đài Quán Âm.
Vái van cầu nguyện âm thầm :
"Cho con dứt được mê lầm này đây !"
Trong giấc mộng, Phật cho hay :
"Rượu chè, cờ bạc bỏ ngay tức thời !
Bấy lâu ta thử lòng người,
Vô minh, tánh mãi suốt đời ngu ngơ !"
Tỉnh ra, sợ nỗi vật vờ
Sống như cái xác lững lờ trần gian.
Gặp lại "người-cũ" Mai than :
"Anh ơi ! Đời phủ em màn mây đen !
Nhìn Mai, đằm thắm hỏi han:
"Vì sao hãy nói rõ ràng đi em ?"
Môi cay, lưỡi đắng, thốt lên :
"Vì Mai để lửa hờn ghen đốt lòng.
Cộng thêm buồn khổ chất chồng,
Gió-đời-tám-ngọn quật trong tâm này !"
Mở lòng Quân-Tử ra tay,
Giúp trang trải nợ, hết ngay, nhẹ nhàng.
Xuân về ánh nắng chói chang,
Đuổi xua những áng mây ngàn phủ che.
Trời thử thách, hay khắt khe ?
Chàng lâm trọng bệnh, Mai nghe nát lòng.
Phật đài tay chấp, tâm mong,
Gối quì, đầu dập, lòng trong, ý thành.
Xin cho người-ấy mau lành,
Hoặc thay đổi xác, đừng hành đớn đau.
Trời thương con người thanh cao,
Đang từ bệnh nặng,... hồi nào giảm suy.
Đội ơn Phật tổ Từ bi,
Mai liền xả bỏ sân si bụi hồng.
Xuống tóc, tịnh tọa, mỏi mong,
Nguyện cầu dương thế thoát vòng khổ đau.
Gặp Mai "người cũ" lệ trào :
"Em ơi ! Nỡ bỏ anh sao cho đành ?"
Mắt Mai dòng lệ dầm chan,
Bấy giờ tiến thoái lưỡng nan lưng chừng.
Bút đề thơ dệt tán dâng :
"Nhờ ơn Trời Phật nên mừng đi anh".
Đời Mai, mệnh số sẵn dành,
Cuối đời lo việc tu hành mà thôi.
Bút đề thơ dệt gởi đời,
Khổ vui đều nhận tuyệt vời trần gian.
(3 năm sau)
Tưởng Mai, chuông-mõ bình-an,
Nào ngờ phóng bút vào làng Văn-Thơ
Thật là một chuyện bất ngờ
Làm cho bè bạn ngẩn ngơ giựt mình !
Ban đầu vui vẻ hoan nghinh
Vỗ tay khen ngợi, đầy tình mến thương
Giờ đây xa cách bốn phương
Không còn lui tới, chẳng vương chút tình.
Cuối đời Mai chỉ một mình
Nương nhờ bút mực, trải tình dưới trăng
Làm thơ-văn, gởi thế gian
Tình thương duy nhứt rải ban muôn người.
Ở đời "luôn hãy mỉm cười"
Người chửi không giận. Đánh thời thứ tha
Thân còn trong cõi Ta-Bà
Thì còn tâm cảm : xót xa hồng trần.
Kiên trì nắm giữ "Gươm Tâm"
Phòng khi gặp cảnh u-âm đến gần
Chặng bầy lục-tặc tam-bành
Đuổi xua phiền-não, nhặt cành Liễu-dương
Hướng về Cực-Lạc Tây-phương
Cầu xin Cam-Lộ tưới vườn Vô-Ưu
Bắt chước Từ-phụ Thích-Ca :
Hèn sang không bận, ngọc ngà chẳng ham.
Lợi-quyền, danh-vọng chán nhàm
Vinh-hoa, phú-quí chỉ làm khổ thân
Nhất lòng học hỏi Thánh-nhân
Từ-Bi-Hỉ-Xả, vững TÂM tu-hành.
"Đã mang lấy nghiệp vào thân
Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa
Thiện căn ở tại lòng ta
Chữ TÂM kia mới bằng ba chữ tài !
Lời quê chấp nhặt dong dài,
Mua vui cũng được một vài trống canh"
("Kim-Vân-Kiều" Nguyễn Du)
(Chân thành cảm ơn Người và tạ ơn Đời.
Khởi viết Ivry-sur-Seine, đêm 16-08-1990.
Viết xong và nhuận sắc tại Bạch-Am, 16 giờ 30, chiều thu 12-10-2004)
01.46.71.94.81 (Paris)
vietduongnhan2@yahoo.fr
*
"Ngày xưa thì có Thúy Kiều
Ngày nay thì có Mai nhiều đau thương
Hậu thế mãi mãi vấn vương
Khác nào như truyện "Đoạn Trường Tân Thanh"
Minh Hồ Đào
*
"Từ lâu Mai sống âm thầm
Chịu đựng cay đắng lạnh câm cuộc đời
Đời Mai ai thấu người ơi !
Trần gian ghi nhận một trời sầu thương
Dù hoa tàn héo phai hương
Thiên thu vẫn đọng luyến vương lòng người
Mắt đà khô giọt lệ rơi
Cuối đời Mai nở nụ cười tươi xinh"
Minh Hồ Đào
2005
Việt Dương Nhân
_______________
" Phủi Bụi Trừ Dơ "