Tác giả: Bạch Cư Dị
Hắc đàm thủy thâm, sắc như mặc
Truyền hữu thần long nhân bất thức
Đàm thượng giá ốc quan lập từ
Long bất năng thần, nhân thần chi
Tai hung thủy hạn dữ tật dịch
Hương lý giai ngôn long sở vi
Gia gia dưỡng đồn, lộc thanh tửu
Triêu kỳ mộ trại y vu khẩu
Thần chi lai hề, phong phiêu phiêu
Chỉ tiền động hề, cẩm tản dao
Thần chi khứ hề, phong diệc tĩnh
Hương hỏa diệt hề, bôi bàn lãnh
Nhục đôi đàm ngạn thạch
Tửu bát miếu tiền thảo
Bất tri long thần hưởng kỷ đa
Lâm thử sơn hồ trường túy bão.
Hồ hà hạnh! Đồn hà cô!
Niên niên sát đồn tương ổi hồ
Hồ giả long thần thực đồn tận
Cửu trùng tuyền để long tri vô?
Dịch Nghĩa
Con rồng đầm đen
Đầm đen nước sâu, màu nước như mực
Đồn rằng có rồng thiêng, không ai trông thấy
Quan sai cất ngôi nhà trên đầm để làm đền thờ
Rồng không thiêng, nhưng người ta làm cho ra thiêng
Thiên tai, mất mùa, ngập lụt, hạn hán hay bệnh dịch
Dân làng đều bảo do rồng làm ra cả
Nhà nào cũng nuôi lợn, lọc rượu
Sớm lễ tối cầu theo lời của đồng cốt
Thần giáng chừ, gió hiu hiu
Tiền giấy bay chừ, tàn gấm rung rinh
Thần thăng chừ, gió im lặng
Đèn hương tắt chừ, cỗ bàn nguội lạnh
Thịt vứt đống trên phiến đá bên bờ đầm
Rượu hắt ướt cả đám cỏ trước miếu
Chẳng hay thần rồng hưởng bao nhiêu
Chuột rừng, cáo núi no say mãi!
Cáo sao may thế? Lợn tội tình gì?
Năm này qua năm khác giết lợn để khao cáo
Cáo mượn oai rồng ăn hết lợn
Dưới đáy đầm sâu chín tầng, rồng có biết hay không?
Dịch Thơ
Đầm Đen, nước như mực đen kịt,
Đồn có rồng thiêng chẳng ai biết.
Trên đầm quan cất ngôi đền thờ,
Rồng thiêng bởi miệng người thêu dệt.
Mất mùa hạn úng hay ốm đau,
Làng xóm bảo rồng gây ra hết.
Nghe lời thầy bói sớm lại chiều,
Lợn béo, rượu ngon cúng la liệt.
Ngài đã về hưởng đấy!
Làn gió đang hây hẩy.
Tiền giấy cứ bay bay,
Tàn gấm cũng động đậy!
Ngài hưởng rồi ngài đi,
Trời im không chút gió.
Đèn hương cũng tắt dần,
Mâm bát nguội lạnh bỏ!
Bờ đầm đống đá thịt vứt đầy,
Trước miếu rượu lan đầm đìa cỏ.
Chẳng hay rồng thiêng hưởng bao nhiêu?
Cáo núi, chuột rừng chén thả cửa.
Cáo sao may? Lợn sao khổ?
Năm năm giết lợn khao cáo nọ.
Cáo mượn oai rồng xơi lợn hoài,
Thăm thẳm đáy đầm, rồng có rõ?
Hoàng Tạo dịch
Truyền hữu thần long nhân bất thức
Đàm thượng giá ốc quan lập từ
Long bất năng thần, nhân thần chi
Tai hung thủy hạn dữ tật dịch
Hương lý giai ngôn long sở vi
Gia gia dưỡng đồn, lộc thanh tửu
Triêu kỳ mộ trại y vu khẩu
Thần chi lai hề, phong phiêu phiêu
Chỉ tiền động hề, cẩm tản dao
Thần chi khứ hề, phong diệc tĩnh
Hương hỏa diệt hề, bôi bàn lãnh
Nhục đôi đàm ngạn thạch
Tửu bát miếu tiền thảo
Bất tri long thần hưởng kỷ đa
Lâm thử sơn hồ trường túy bão.
Hồ hà hạnh! Đồn hà cô!
Niên niên sát đồn tương ổi hồ
Hồ giả long thần thực đồn tận
Cửu trùng tuyền để long tri vô?
Dịch Nghĩa
Con rồng đầm đen
Đầm đen nước sâu, màu nước như mực
Đồn rằng có rồng thiêng, không ai trông thấy
Quan sai cất ngôi nhà trên đầm để làm đền thờ
Rồng không thiêng, nhưng người ta làm cho ra thiêng
Thiên tai, mất mùa, ngập lụt, hạn hán hay bệnh dịch
Dân làng đều bảo do rồng làm ra cả
Nhà nào cũng nuôi lợn, lọc rượu
Sớm lễ tối cầu theo lời của đồng cốt
Thần giáng chừ, gió hiu hiu
Tiền giấy bay chừ, tàn gấm rung rinh
Thần thăng chừ, gió im lặng
Đèn hương tắt chừ, cỗ bàn nguội lạnh
Thịt vứt đống trên phiến đá bên bờ đầm
Rượu hắt ướt cả đám cỏ trước miếu
Chẳng hay thần rồng hưởng bao nhiêu
Chuột rừng, cáo núi no say mãi!
Cáo sao may thế? Lợn tội tình gì?
Năm này qua năm khác giết lợn để khao cáo
Cáo mượn oai rồng ăn hết lợn
Dưới đáy đầm sâu chín tầng, rồng có biết hay không?
Dịch Thơ
Đầm Đen, nước như mực đen kịt,
Đồn có rồng thiêng chẳng ai biết.
Trên đầm quan cất ngôi đền thờ,
Rồng thiêng bởi miệng người thêu dệt.
Mất mùa hạn úng hay ốm đau,
Làng xóm bảo rồng gây ra hết.
Nghe lời thầy bói sớm lại chiều,
Lợn béo, rượu ngon cúng la liệt.
Ngài đã về hưởng đấy!
Làn gió đang hây hẩy.
Tiền giấy cứ bay bay,
Tàn gấm cũng động đậy!
Ngài hưởng rồi ngài đi,
Trời im không chút gió.
Đèn hương cũng tắt dần,
Mâm bát nguội lạnh bỏ!
Bờ đầm đống đá thịt vứt đầy,
Trước miếu rượu lan đầm đìa cỏ.
Chẳng hay rồng thiêng hưởng bao nhiêu?
Cáo núi, chuột rừng chén thả cửa.
Cáo sao may? Lợn sao khổ?
Năm năm giết lợn khao cáo nọ.
Cáo mượn oai rồng xơi lợn hoài,
Thăm thẳm đáy đầm, rồng có rõ?
Hoàng Tạo dịch